Moleculair biologe maakt zich ook hard voor problemen rondom laagvliegroutes en fijnstof

Sara Botschuijver, moleculair bioloog met een specialisatie op de darmen, is momenteel bezig met haar promotie in lever- en maagziekten bij het AMC. Maar de afgelopen tijd is dat niet haar grootste focus geweest; ze heeft zich namelijk hardgemaakt voor de problematiek rondom de nieuwe laagvliegroutes vanuit Lelystad Airport.

"Toen het verhaal van Lelystad Airport naar voren kwam wilde ik actie ondernemen,” vertelt Sara. Zelf woonde ze haar hele leven in Amstelveen, met Schiphol om de hoek. Ze weet dus wat het is om dichtbij een luchthaven te wonen. "Ik sloot me aan bij de actiegroep ‘Laagvliegroutes Nee’ en ik ben samen met een huisarts het fijnstofverhaal ingedoken."

“Toen ben ik heel erg geschrokken,” zegt ze. “Er is eigenlijk heel veel over fijnstof en hoe schadelijk het is bekend, maar het is moeilijk om het wetenschappelijk te bewijzen.” Dit is iets waar ze zelf ook mee worstelt. “Als ik kijk naar de literatuur die ik lees denk ik bij fijnstof niet dat ik daar gezond oud op ga worden. Maar er is nog heel wat te doen voordat we kunnen bewijzen dat de hoeveelheid fijnstof die bij luchtvaart vrijkomt schadelijk is."

Fijnstof wordt in verband gebracht met meerdere gezondheidsrisico’s, zoals hart- en vaatziektes, alzheimer en dementie. “Naar aanleiding van het onderzoek durf ik te zeggen dat deze ziektes in verband staan met fijnstof. Ik durf ook te zeggen dat de hoeveelheid fijnstof rondom vliegvelden groter is,” vertelt Sara.

“Eigenlijk zijn het kleine stukjes as met daaromheen stoffen die vrijkomen bij verbranding,” legt Sara uit. “Hoe kleiner die deeltjes zijn, hoe meer oppervlakte ze hebben en hoe meer invloed ze hebben op het lichaam.” Bij auto’s komt er relatief grote fijnstof vrij, namelijk 2,5 micrometer of groter. Maar bij vliegtuigen komt er ultrafijnstof vrij, met een grootte van 0,1 micrometer of kleiner.

Wat betreft regelgevingen over de uitstoot van fijnstof zijn er al bepaalde reguleringen in stand, en vliegtuigen zouden hier zelfs aan voldoen. Maar er zit een addertje onder het gras: “De World Health Organisation zegt nu al dat de regels die in stand zijn over fijnstof aangepast moeten worden, en deze regels gaan ook nog eens alleen maar over fijnstof dat 2,5 micrometer of groter is." Er zijn dus nog geen regels voor ultrafijnstof: het wordt letterlijk over het hoofd gezien.