Extra ondersteuning voor thuiswonende ouderen in Bennekom: ‘Echt contact is goud waard’

BENNEKOM Wat is er nog wél mogelijk, dat is de insteek waarmee Jeannette Hogen Esch in Bennekom ouderen thuis bezoekt. ,,Mensen geven vaak aan wat ze niet willen of niet (meer) kunnen, maar dan vraag ik ‘wat wilt u wel’ en samen kijken we dan wat er voor mogelijkheden zijn. Soms is dat lastig voor mensen. Mensen weten soms niet zo goed wat ze  graag zouden willen of nog kunnen. Ik probeer het altijd om te draaien ‘wat wil je graag, wat kan nog wel, wat is er mogelijk.”

Jeannette is praktijkondersteuner ouderen voor de vier huisartsenpraktijken van de HOED (Huisartsen Onder Eén Dak) in Bennekom. In Bennekom is deze functie heel belangrijk, omdat het een dorp is met een hoog percentage ouderen: 26 procent van de inwoners van Bennekom is boven de 65 jaar. Ook landelijk is deze functie steeds meer in opkomst. Huisartsen verwijzen door als ze het vermoeden hebben dat iemand misschien hulp kan gebruiken of na een melding van naasten.

GOEDE OUDE DAG ,,Wat voor mij het belangrijkste is, is dat mensen een goede oude dag hebben. Ik vind het heel mooi om mensen te helpen om zo goed mogelijke laatste jaren te hebben. Dat mensen niet vereenzamen omdat ze bijvoorbeeld nergens meer heen kunnen. Mensen weten vaak niet wat er mogelijk is of ze hebben moeite om hulp te accepteren. Ik vind het heel mooi om te ondersteunen waardoor ze hulp krijgen of weer meer contacten krijgen in hun leven.”

EENZAAMHEID Het belangrijkste voor veel ouderen is volgens Jeannette om actief te blijven en onder de mensen te komen. ,,In mijn gesprekken vraag ik naar voeding en beweging, maar ook vallen/valpreventie en veiligheid spelen een belangrijke rol. Het één hangt samen met het ander: door bijvoorbeeld minder goede voeding en te weinig bewegen, neemt het valgevaar enorm toe, waardoor mensen niet meer durven te lopen, en eenzaamheid eerder op de loer ligt.” 

,,Voor de meeste mensen die ik zie is het onder de mensen komen, het hebben van contacten, eigenlijk het belangrijkste. Daarom wijs ik mensen altijd op maaltijden in buurthuizen en de andere activiteiten die daar worden aangeboden. Samen eten, mensen zien, dat zijn belangrijke ingrediënten voor een goed leven. Al eten mensen maar 1 keer per week met bijvoorbeeld hun kinderen of in een buurthuis, dan is dat al heel belangrijk. Die cirkel van slechte leefstijl, niet durven lopen en eenzaamheid probeer ik met de oudere te doorbreken.”

Die cirkel van slechte leefstijl, niet durven lopen en eenzaamheid probeer ik met de oudere te doorbreken

BELEMMERINGEN Wat zijn problemen die ouderen hebben bij een gezonde leefstijl? ,,Soms hebben mensen fysieke belemmeringen, ze kunnen bijvoorbeeld niet meer lang staan en daardoor niet meer goed koken. Dat valt makkelijk op te lossen met bijvoorbeeld een kruk of een doorverwijzing naar een ergotherapeut. Mensen weten heel vaak niet dat er zo veel mogelijkheden zijn om praktische problemen op te lossen, daar wijs ik ze graag op.” 

,,Vaak hebben ze ook moeite met het accepteren van hulp, of sowieso om iets in hun situatie te veranderen. Dan probeer ik mensen toch een keer kennis te laten maken met bijvoorbeeld de wijkverpleegkundige, zodat die persoon al een bekend gezicht is als er binnen afzienbare tijd echt hulp nodig is.”

VERVOER Soms is het ook lastig voor mensen om boodschappen te doen. Voorheen wees Jeanette mensen dan op Bello. ,,Bello was de regiotaxi hier in Bennekom, die was speciaal bedoeld om mensen binnen Bennekom naar bijvoorbeeld de huisarts, de winkel, het wijkcentrum of een activiteit te brengen.” 

(de tekst gaat onder de foto verder)

Per 4 december 2020 is Bello echter gestopt en moeten mensen weer gebruik maken van de bekende Valleihopper (voorheen de regiotaxi). ,,Dit is veel minder aantrekkelijk omdat je opgehaald wordt tussen een kwartier voor en een kwartier na de afgesproken tijd. Je moet hier bovendien een indicatie voor hebben van de WMO. En je rijdt veelal niet rechtstreeks naar je bestemming, maar haalt onderweg anderen op of zet ze weer af.” 

Wel is er nog steeds de optie ‘Automobiel’. Jeannette: ,,Dat werkt met vrijwillige chauffeurs en rijdt oudere en minder mobiele inwoners tegen een vaststaand tarief van deur tot deur. Vanwege corona zijn er nu helaas minder chauffeurs beschikbaar, maar er zijn dus nog steeds mogelijkheden om ergens te komen, ook als je minder mobiel bent.”

Er zijn nog steeds mogelijkheden om ergens te komen, ook als je minder mobiel bent

HUISBEZOEKEN Jeannette bezoekt bij voorkeur de mensen thuis. Ze is verpleegkundige en combineert huisbezoeken ook wel met een griepprik, een injectie voor vitamine B12, of het meten van de bloeddruk. ,,Ik vind het heel plezierig om mensen te zien in hun eigen omgeving, dat geeft een goed beeld van wie iemand is. Ik krijg dan ook meteen een beeld van mogelijke problemen.” 

,,Bij een kennismakingsgesprek vraag ik naar allerlei aspecten, zoals mobiliteit, geheugen, veiligheid, en natuurlijk ook naar de voeding: ‘hoe vaak eet je gezond’, ‘hoeveel vocht krijg je binnen’, ‘hoeveel fruit en verse groente eet je’, ‘ben je veel afgevallen de laatste tijd’. Voor mensen die ouder worden is het vooral belangrijk om voldoende eiwitten te eten zoals vis of ei. Ik wijs ze daar op.”

GEZONDE VOEDING De problemen die ouderen in Bennekom tegenkomen om een gezonde leefstijl aan te houden zijn heel wisselend. ,,In Bennekom heb je een groep hoger opgeleiden, vaak met een link met Wageningen University of met Ziekenhuis Gelderse Vallei. Zij hebben misschien wel meer kennis van gezonde voeding dan de gemiddelde oudere, maar ik signaleer er ook eenzaamheid en problemen met mobiliteit en cognitieve problemen. Er zijn ook ouderen in Bennekom bij wie de kennis over gezond eten beperkt is, en soms zie je ook dat de kennis van de mantelzorger die de boodschappen doet beperkt is.  Voor deze mensen is het vaak heel goed om eens naar de open eettafel in een buurthuis te gaan. Daarmee eten ze een paar keer per week een gezonde maaltijd, ze krijgen een structuur en ze komen wat meer onder de mensen. Mensen vinden het vaak wel moeilijk om een eerste keer alleen naar een buurtmaaltijd te gaan, maar ik hoor vaak terug dat mensen toch blij zijn dat ze die stap gezet hebben. Ook kan een verwijzing naar een diëtiste een oplossing zijn.”

Corona heeft een enorme impact. We zien veel eenzaamheid en angst

CONTACT ,,Tijdens een huisbezoek kijk ik of mensen doorverwezen moeten worden en wat ze zelf kunnen oppakken. Ik probeer mensen wel enthousiast te maken en te wijzen op de mogelijkheden maar ze moeten het uiteindelijk wel zelf doen. Ik houd zo nodig contact met mensen, hoe vaak hangt af van de situatie. Soms maak ik een vervolggesprek, bijvoorbeeld met kinderen erbij, over de mogelijkheden. Soms bel ik na een half jaar nog een keer terug, het hangt helemaal af van de situatie.”

CORONA ,,De coronaperiode heeft een enorme impact gehad op ouderen, en nog steeds”, geeft Jeannette aan. ,,Vooral de eerste golf toen alles dicht was. Nu in de tweede golf zijn bijvoorbeeld dagbestedingen nog open en gaat zorg meer door, dat maakt veel verschil. Maar we zien toch veel eenzaamheid en angst. Mensen krijgen minder bezoek en gaan zelf minder weg, veel activiteiten gaan ook niet door. Voor sommige mensen is boodschappen doen het uitje van de dag. Voor mensen is het echt belangrijk om fysiek iemand te zien, liefst iedere dag. Echt contact, 1-op-1 contact met iemand, dat is goud waard. Dus ik wil graag aan iedereen meegeven, plan een afspraak, probeer het gewoon, het is echt belangrijk”

Woon je in Bennekom en wil je meer informatie: huisartsenpuntbennekom.praktijkinfo.nl

Dit artikel wordt u aangeboden door Eetbaar Ede. Voedsel verbindt Ede; we ontmoeten elkaar, activiteiten ontstaan en verhalen worden verteld. Eetbaar Ede is de community voor gezond, lokaal en duurzaam voedsel in de gemeente Ede. Kijk voor meer informatie op EetbaarEde.nl, Facebook, Linkedin, Twitter of Instagram.