Schubert en het Signum Quartett

EDE Het Signum Quartett speelt op 20 maart 2020 in de Edesche Concertzaal Schuberts strijkkwartet 'Der Tod und das Mädchen'.

,,Schubert heeft maar een paar akkoorden nodig om je als luisteraar direct in een bepaalde sfeer te brengen", vindt Xandi van Dijk, altviolist van het wereldberoemde Signum Quartett. ,,Het is tijdloze, breekbare en menselijke muziek." Dat geldt zeker voor Schuberts bekendste strijkkwartet 'Der Tod und das Mädchen'.

Artistiek manager Jan-Willem van Ree sprak met Xandi van Dijk en vroeg wat hem zo aanspreekt in Schuberts muziek. ,,Ik vind het ongelooflijk knap hoe Schubert in zijn muziek zweeft tussen intens menselijke emoties en hemelse sferen."

Een van de stukken waarin dat volgens Van Dijk duidelijk hoorbaar is, is Schuberts strijkkwartet 'Der Tod und das Mädchen' (De dood en het meisje). Dit wereldberoemde stuk dankt zijn bijnaam aan het gelijknamige lied dat Schubert in het stuk citeert. Maar eigenlijk klinkt de thematiek van de dood door in het hele strijkkwartet. ,,Schubert heeft het verhaal op verschillende manieren in zijn strijkkwartet verwerkt. Het 'Scherzo' bijvoorbeeld is een soort doden- of heksendans, net zoals Berlioz dat in zijn 'Symphonie fantastique' heeft gedaan."

AFRIKAANS In de Edesche Concertzaal verbindt het Signum Quartet Schuberts 'Der Tod und das Mädchen' aan het 'Eerste Strijkkwartet' van de Zuid-Afrikaanse componiste Ivy Priaulx Rainier (1903-1986). ,,Dat is ook een vrij donker stuk en past daarom goed bij Schubert", vertelt Van Dijk. ,,Priaulx Rainiers muziek lijkt hier en daar een beetje op Bartók, omdat ze te rade is gegaan bij de volksmuziek van Zuid-Afrika. Het gaat vooral om het ritmische gevoel van de Zuid-Afrikaanse volksmuziek die je in dit strijkkwartet terughoort."

MIDDELPUNT Dat Van Dijk uitkwam bij de muziek van Priaulx Rainier heeft veel met zijn eigen Zuid Afrikaanse wortels te maken. Van Dijk werd geboren in Kaapstad en bleef er ook tijdens zijn studie wonen. Van jongs af aan klonk er muziek in huis. ,,Mijn moeder was sopraan en gaf thuis zangles. Mijn vader was componist en gaf piano-, blokfluit- en compositieles. Het was altijd een komen en gaan van studenten." In die dagelijkse dynamiek van het lesgeven vormde het samen muziek maken het middelpunt.

Aan de universiteiten van Stellenbosch en Kaapstad studeerde Van Dijk altviool en orkestdirectie. ,,Eigenlijk kon ik maar moeilijk kiezen. Even zag het ernaar uit dat ik me helemaal op het dirigeren zou storten, maar het liep anders." Vanuit verschillende hoeken werd Van Dijk elf jaar geleden gewezen op een vacature bij het Signum Quartett. ,,Ze zochten een altviolist. Bij wijze van proef heb ik een paar concerten met ze samen gespeeld. Dat beviel zo goed, dat ze vroegen of ik erbij kwam. Natuurlijk zei ik direct ja!"

INTERNATIONAAL In de bijna 25 jaar dat het Signum Quartet bestaat is het ensemble doorgedrongen tot de internationale top. Daarbij had het kwartet veel te danken aan de masterclasses die de groep bij legendarische strijkkwartetten volgde, waaronder het Melos Quartet en het Alban Berg Quartett. Of die muzikale erfenis zijn sporen heeft achterlaten is in het spel van het Signum Quartett? ,,In het begin wel, maar nu hebben we als kwartet een eigen klank."

Bestel kaarten via tickets.edescheconcertzaal.nl of bij de verkooppunten in Ede: Boekhandel Het Paard van Troje, Boekhandel Frits Hardeman, of vooraf aan de zaal. Verkooppunt in Bennekom: Bruna. Veenendaal: De Rank. Wageningen: Theater Junushoff. Kinderen tot 18 jaar gratis entree.