'Meer boeren graag, met minder vee'

EDE Boeren en ik… we hebben een soort haat/liefde-verhouding, maar dat heb ik met de meeste inwoners van Nederland, dus dat zegt niet zoveel.

Mo van Ede

Maar met boeren is het anders. Ik gruwel van de kippenfabrieken, de varkensschuren en koeien die hun kont niet kunnen keren door een tekort aan ruimte. Ik haat dat.

Aan de andere kant word ik gelukkig van een fietstocht door de weilanden, het zicht op boerderijen en de geuren van het platteland. Ik fiets namelijk honderd keer liever door weilanden dan tussen betonnen blokkendozen op smoezelige industrieterreinen. Landbouw dus als wapen tegen verstedelijking.

Langzamerhand heb ik begrepen waarom er in Ede vijf miljoen kippen leven. Mensen eten graag kip, maar betalen er het liefst zo weinig mogelijk voor. Zo heb ik begrepen dat een kip, die uiteindelijk als saté op het bord belandt, ongeveer 2 euro opbrengt voor de boer. Dat is eigenlijk een belediging. Voor de boer, maar vooral voor de kip.

IDIOTE PRIJZEN Bij de supermarkt betaal je meer dan het dubbele, maar dan is vijf euro voor een kip nog een schijntje. Ook een speklap, die ik overigens niet te vreten vind, kost bijna niets. Terwijl een varken zich daarvoor kreunend en steunend door het leven heeft geworsteld, maar uiteindelijk als bonusaanbieding eindigt voor een paar euro. Een liter melk kost een euro, maar daar heeft een koe wel een uur gras voor moeten vreten.

Idiote prijzen dus. Maar we betalen liever 9 euro voor een pakje sigaretten dan een fatsoenlijke prijs voor een stukje vlees. Nou zou het niet zo moeilijk moeten zijn om die prijs op te drijven tot een normaal niveau. Bijvoorbeeld door een verkleining van de veestapel. Want naast stikstof braken al die kippen en varkens nog veel meer bagger uit waar niemand op zit te wachten.

Diep in mijn hart geloof ik dat boeren het zelf ook niet leuk vinden om hun vee op te bergen in te krappe hokjes. Het zijn namelijk net mensen, die boeren.

Is het dan zo gek om de prijs van vlees te verdubbelen? Nee, zeker niet als de boeren dan toch de veestapel gaan inkrimpen. Met de helft ongeveer, dan houden ze net zoveel over, maar zijn ze een stukje minder druk. Nou ben ik zelf niet zo'n vleeseter dus wat schiet ik ermee op?

Ik wil graag meer boeren. Boeren met minder vee. Maar boeren die wel lekker op hun boerderij blijven zitten en zo de verstedelijking van Ede tegengaan. Boeren die niet hun stikstof verkopen op de perverse markt waarop milieuvervuiling wordt verhandeld, maar die het land bewerken. Die hun vee de wei insturen. Die af en toe mest uitrijden, de geur van het platteland waar ik van houd, maar die geen ammoniakwolk boven de Veluwe veroorzaken.

ABSURD SYSTEEM Ik ben geen fan van isolationistisch gedrag. Maar Edese boeren hoeven wat mij betreft niet de hele wereld te voeden. Nederland is al genoeg. Met normale prijzen en een verbod op import van kippen uit de Oekraïne en veevoer geteeld in het voormalige Amazonegebied. Via handelsverdragen importeren we nu achterhaalde methodes van veeteelt uit vage landen. Als de rest van de wereld de Nederlandse normen van dierenwelzijn en hygiëne niet wil gebruiken dan zinken we verder weg in een 'race to the bottom', waarbij een kip nog maar een kwartje opbrengt, dankzij een absurd systeem van subsidies en heffingen en van bonus en malus.

Het uitkopen van boeren, de aalmoes die minister Carola Schouten boeren nu biedt, is echt niet gericht op het milieu of op de boeren, maar op het bouwen van industrieterreinen en Vinexwijken. De stikstofproblematiek wordt nu gebruikt als middel om de constante groei van de bevolking te faciliteren, omdat we denken dat dat nodig is voor economische groei.

Meer boeren dus. Dan kan ik lekker tussen de weilanden blijven fietsen.

Mo van Ede is columnist bij ededorp.nl. Reageren? Mail naar ede.stad@bdu.nl (met vermelding naam, adres en woonplaats).