'Wanneer is iemand mantelzorger?'

EDE Een paar jaar geleden gebeurde er iets unieks: ik kreeg geld overgemaakt van de gemeente Ede. De laatste dertig jaar was dat precies andersom en haalde de gemeente geld van mijn rekening af. Wat bleek? Ik kreeg de mantelzorgwaardering. Mijn ouders waren op dat moment de 80-jaargrens ruim gepasseerd en vroegen meer aandacht dan daarvoor. De eerste 47 jaar van mijn leven zorgden ze voor mij, de jaren daarna was het andersom.

Douwe Meijer

Al is het begrip 'zorg' daarbij een groot woord. Samen met mijn moeder op zaterdag de boodschappen doen, wat vaker een praatje met mijn vader, voor zover dat nog mogelijk was.

De meeste zorg werd geleverd door professionele instanties. Ik heb nooit de wonden van mijn vader verzorgd of geholpen met de steunkousen van mijn moeder. Dat deden anderen. Ik was er gewoon wat vaker en deed dingetjes die ik de jaren daarvoor niet deed, maar het begrip mantelzorg is blijkbaar nogal ruim.

OP DE TOCHT Vorige week donderdag kwam er een memo van het college boven tafel over mantelzorgers. Daarin staat dat van de 83.000 volwassen Edenaren ongeveer een derde mantelzorger is. Nog geen tien procent van die groep vraagt of krijgt die 100 euro mantelzorgwaardering, dus de kosten blijven beperkt tot zo'n twee ton. Peanuts voor een gemeente met de grootte van Ede.

Mijn ouders zijn inmiddels overleden. En de gemeente Ede is in de rode cijfers beland. Daar bestaat geen verband tussen. Maar nu ik las dat de mantelzorgwaardering op de tocht staat, kreeg ik ineens een Judaspenninggevoel bij die 100 euro die ik toen kreeg. Honderd euro die gewoon met de knollen de pot in gingen.

Ik was namelijk geen echte mantelzorger. Zo voelt het nu niet en toen ook niet. Je zorgt voor je familie en of dat nou mantelzorg of weet ik veel wat heet, dat maakt niet uit. Die 100 euro was niet voor mij bedoeld.

Nu misschien wel een derde van Ede net zo'n mantelzorger als ik blijk te zijn, is het tijd om de definitie ervan opnieuw te bepalen. Ben je een mantelzorger als je wat vaker met je moeder de boodschappen gaat doen of ben je een mantelzorger als je de bejaarde buurman iedere dag eten brengt? Ben je een mantelzorger omdat je de weg naar die 100 euro makkelijk weet te vinden of ben je een mantelzorger, omdat je iedere week bij die eenzame zieke vrouw op bezoek gaat?

LASTIG Het lijkt me vrij normaal dat we in deze maatschappij een beetje voor elkaar zorgen. Het lijkt me dan ook een lastige scheidslijn: wanneer is iemand mantelzorger en verdient die een vergoeding en wanneer doet iemand gewoon zijn ding voor zijn vader of moeder?

Er zijn misschien nog meer mensen die net als ik veel te makkelijk die 100 euro kregen. Er zijn ook mensen die veel en veel meer doen voor anderen, anderen die geen familie zijn. Of die zelf veel kosten maken. Die verdienen geen 100 euro, die moeten het tienvoudige krijgen.

De makkelijkste weg is iedereen die meent daar recht op te hebben gewoon dat geld te geven. Maar daar doe je anderen mee te kort. Mantelzorgers zijn geen gelijke monniken. En die verdienen dus ook andere kappen.

Douwe Meijer is columnist bij ededorp.nl. Reageren? Mail ede.stad@bdu.nl (met vermelding naam, adres en woonplaats).