Opvang van het Leger des Heils in Ede.
Opvang van het Leger des Heils in Ede. Archieffoto
Bureau Spotlight

Overtreedt Ede de wet bij opvang daklozen?

11 maart 2020 om 15:30 Maatschappelijk

EDE Daklozen kunnen deze winter in Ede gebruik maken van nachtopvang op het terrein van het Leger des Heils. Maar lang niet iedereen is welkom. ,,Mensen die 'geen binding met de regio' hebben worden geweigerd", stelde wethouder Lex Hoefsloot begin december in gesprek met Omroep Gelderland. Maar het weigeren van daklozen op basis van regiobinding is per wet verboden en die wet is er met een goede reden.

Romee Boots en Jan Peter Schouten

In 2015 is wettelijk vastgelegd dat toegang tot maatschappelijke opvang landelijk is. Dit betekent dat een gemeente een dak- of thuisloze een opvangplek niet mag ontzeggen, omdat diegene niet uit die stad of gemeente komt. Het Trimbosinstituut onderzocht In 2018 of gemeenten zich hier wel aan houden. Daaruit bleek dat liefst 58 procent van de gemeenten de wet overtraden door daklozen te weigeren op basis van regiobinding. Ook Ede werd meegenomen in het Trimbos-onderzoek.

MEER REGIE In een schriftelijke reactie laat Frank Bongers, bestuursadviseur bij de gemeente Ede, weten dat niet vijf, maar slechts twee mystery-guests de toegang werd geweigerd vanwege een gebrek aan ‘regiobinding’. ,,Inmiddels is de toegang tot de opvang verschoven van aanbieder naar gemeente. Zo hebben we meer regie op toegang.”

Uit het onderzoek van Trimbos blijkt echter dat vijf mystery-guests geen toegang kregen, waarvan drie expliciet geen overnachtingsplaats vanwege een gebrek aan regiobinding. Dit staat vermeld op pagina 31 van de 'Praktijktest landelijke toegankelijkheid maatschappelijke opvang 2018'.

SCHRIJNEND VOORBEELD Een hulpverlener van het Leger des Heils heeft een schrijnend voorbeeld van een meisje dat op basis van regiobinding werd geweigerd. Ze was in Amsterdam in de prostitutie beland. Omdat ze in Ede mensen kende, kwam ze hier naartoe om de situatie in Amsterdam te ontvluchten.

De gemeente Ede wilde haar niet helpen en stuurde haar weer terug naar Amsterdam.

Omdat dit voor haar ook geen optie was, verdween ze van de radar van de hulpverleners. Zo zijn er nog duizenden andere voorbeelden van dak- en thuislozen die tussen wal en schip belanden door regiobinding, stelt de hulpverlener van het Leger des Heils.

NIET GEWEIGERD Beleidsadviseur Bongers stelt - in tegenstelling tot de uitspraak van wethouder Hoefsloot - dat mensen met een gebrek aan regiobinding niet worden geweigerd. ,,In geval van nood worden zij opgevangen'', licht hij toe. ,,We toetsen vervolgens in welke regio iemand de meeste kans heeft op een succesvol hersteltraject en dragen de persoon daarna over aan de betreffende regio.”

MINISTER Nadat het Trimbosinstituut de onderzoeksresultaten presenteerde, gaf minister Paul Blokhuis van het ministerie van volksgezondheid aan dit voorjaar opnieuw te kijken welke veranderingen gemeenten hebben ondernomen wat betreft de opvang van daklozen.

REACTIE GEMEENTE EDE NA PUBLICATIE De gemeente Ede is het niet eens met onze interpretatie van de situatie, lieten ze na publicatie van dit artikel weten. Daarover zouden we snel in gesprek gaan, maar door de huidige situatie met Covid-19 loopt dat vertraging op. Dit zijn de kritiekpunten van de gemeente.

De gemeente stelt dat Bureau Spotlight de uitspraak van de wethouder, 'Mensen die 'geen binding met de regio' hebben worden geweigerd, niet in de juiste context heeft geplaatst. In een reactie nuanceert de gemeente het zo:

'Een gemeente mag een dak- of thuisloze een opvangplek niet ontzeggen omdat diegene niet uit die stad of gemeente komt. De aangesproken gemeente regelt waar nodig een eerste opvangplaats (in de eigen gemeente of bij een andere gemeente) en onderzoekt in welke gemeente een opvangtraject de meeste kans van slagen heeft. Wethouder Hoefsloot heeft zijn uitlating in die context gedaan. Hulpverleners gaan hen wel begeleiden naar opvang in de gemeente waar ze vandaan komen. De gemeente betaalt bijvoorbeeld ook een treinkaartje voor die persoon als hij naar zijn 'eigen gemeente' teruggaat.'

Volgens de gemeente is dat in lijn met hetgeen in de wet staat. 'Het uitgangspunt is dat we kijken waar in eerste instantie de hulp het beste kan worden geboden. Dat voelen wij als onze verantwoordelijkheid.'

Hoewel een verder gesprek met de gemeente nog op zich laat wachten, hoopt Bureau Spotlight dit zo snel mogelijk verder te kunnen bespreken met de gemeente Ede.

Romee Boots en Jan Peter Schouten werken voor Bureau Spotlight, lokale onderzoeksjournalistiek in de Foodvalley. Dit artikel is onderdeel van een onderzoek naar dak- en thuislozen in Ede. Heb je vragen of suggesties? Mail naar bureau@bureauspotlight.nl. Bureau Spotlight is een samenwerking van BDUmedia, Omroep Ede en de School voor Journalistiek in Ede. Mede mogelijk dankzij subsidie van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.
Mail de redactie
Meld een correctie

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie