Beeldenstorm in Ede?

EDE Naast de Oude Kerk in Ede staat een gouden bacon. Woedende vegetariërs en veganisten laten het beeld tot nu toe ongemoeid. Excuus, dit is nepnieuws, het is geen bacon, het zijn ‘spelende kinderen’. Dat het beeld niet omstreden is, klopt wel, ik begrijp gewoon nog steeds niets van moderne kunst.

Harmen Quast

Waar ik ook niets van begrijp, is de moderne beeldenstorm. Je ergert je ergens aan, dus besluit je het met geweld weg te halen. Geen petitie, wetsvoorstel of poging om draagvlak te verkrijgen zodat je je zin krijgt. Nee joh, gewoon met een groepje gelijkgestemden geweld gebruiken om je zin door te drukken. 

Het zal vast goed voelen, want je strijdt voor de goede zaak en het resultaat is dat je je zin krijgt. Maar ik gok dat het snel over is met dat goede gevoel. Want als ‘met geweld je zin doordrukken’ het nieuwe normaal wordt in onze samenleving zal het er allemaal niet gezelliger op worden. Laat staan inclusiever, rechtvaardiger of veiliger. Wat zich de afgelopen weken in sneltreinvaart afspeelde in de Verenigde Staten, Groot Brittannië, online bij de grote streamingdiensten, maar ook hier in Nederland, is best eng.

ONRECHT Natuurlijk begrijp ik dat mensen tegen onrecht willen strijden. En als iets in de openbare ruimte je herinnert aan onrecht of zelfs onrecht viert of verheerlijkt, begrijp ik dat je daar iets mee wilt doen. Een rotte tomaat, demonstratie of protestmars snap ik ook nog wel. Een petitie of - doe eens gek - een motie (laten) indienen in de gemeenteraad lijkt me helemaal prachtig. Maar vandalisme toch echt niet.

Ten eerste omdat het heel snel en onherroepelijk gaat. Geen hoor en wederhoor. Geen maatschappelijk discussie. Wel meer polarisatie, grotere tegenstellingen, verharding en met een beetje pech het verder wegbrengen van het oorspronkelijke doel. 

Ten tweede omdat als de overheid bij de ene vorm van eigenrichting en vandalisme niet optreedt en bij de andere wel er willekeur en rechtsongelijkheid ontstaat. Het klinkt groot maar het raakt de kern van onze democratische rechtsstaat. 

Nu zou ik het volledig begrijpen als mensen het lelijke stuk spek naast de Oude Kerk, of de misschien de nog wel lelijkere Chico y Chica, in de gemeentevijver zouden gooien (sorry liefhebbers van moderne kunst), toch ben ik daar absoluut niet voor.

OMSTREDEN BEELDEN Maar dit ging niet over smaak, maar over onrecht. Zo ver ik weet hebben we in Ede (nog?) geen omstreden beelden. De Muur van Mussert tel ik voor het gemak dan maar even niet mee. De tegenstanders van de bio-industrie zie ik hier nog niet zo snel het wachtende boertje in Bennekom omver trekken en de tegenstanders van seksisme zullen het Lunters Vrouwtje vast niet slopen. 

Aan de andere kant had ik nooit verwacht dat we de prestaties van bijvoorbeeld Churchill of Baden Powell niet meer zouden mogen vieren, omdat ook zij donkere kanten hadden. Dus een oproepje vooraf lijkt me wel toch wel op z’n plek.

OUDERWETS OVERLEG Zie je iets in Ede waar je je aan stoort? Begin niet met slopen maar ga gewoon ouderwets in overleg. Start een actie op sociale media. Bel even met een fractie in de Edese gemeenteraad. Luister en geniet. Misschien overtuig je mensen, misschien overtuigen ze jou. Misschien blijven jullie van mening verschillen, maar begrijp je elkaar iets beter. Dat lijkt me een stuk bacon, ik bedoel, beter.

Harmen Quast is columnist van EdeDorp.nl, een platform voor kritische bewoners. Ede Stad.nl plaatst geregeld columns van EdeDorp.nl om het lokale debat te stimuleren. Reageren? Mail naar ede.stad@bdu.nl.