Sloop restaurant Koperen Kop

6 februari 2013 om 00:00 Regio

Wordt hiermee voorbij gegaan aan de cultuurhistorische waarde van het gebouw? Ten tijde van de bouw (1948) waren bouwmaterialen zeer schaars. Nederland had immers veel oorlogsschade te herstellen en nieuwbouw te plegen. Het vele hout dat in het restaurant verwerkt is, komt van de Hoge Veluwe zelf. Tevens zijn er stenen uit de rolbanen van het door de Duitsers aangelegde vliegveld Deelen gebruikt. Gedurende de bouw werd de aannemer geholpen door werknemers van de Hoge Veluwe en werd De Koperen Kop in een half jaar gebouwd. Hiermee een toonbeeld van de wederopbouw vormend.

EDE - Op de grond van De Hoge Veluwe gaan ingrijpende veranderingen plaatsvinden, waar het gemeentebestuur groen licht voor gaf. Eén daarvan is de bouw van een nieuw restaurant, met als gevolg dat het huidige restaurant De Koperen Kop, genoemd naar het beeld van kunstenaar John Räedecker, onder de slopershamer zal komen.

Voor de architectuur was de toen nog jonge architect Jaap schipper verantwoordelijk. Door Dudok is hij in het park geïntroduceerd. Schipper heeft de dakconstructie op de zelfde wijze uitgevoerd zoals die ook in de Ridderzaal in den Haag werd toegepast. Spijkers of draadnagels zijn er niet in gebruikt. Kenmerkend zijn ook de ‘steekpennen’. De overlangs balken zijn niet door middel van muur ankers bevestigd, maar steken door de constructie naar buiten.

Wederopbouw

In 1950 ontwierp Schipper ook de grafstenen voor het echtpaar Kröller-Müller. Later is hij de ontwerper geworden van onder andere de Zaanse Schans. De Koperen Kop is volgens kenners het ‘symbool van de wederopbouw’ geworden. Op 1 augustus 1948 opende hare majesteit koningin Wilhelmina dit restaurant. Dit jaar zou De Koperen Kop dus haar vijfenzestigste verjaardag vieren.

,,De sloophamer lijkt me dan niet een echt gepast cadeau’’, aldus Ed Vos. Hij hoopt dat de gemeenteraad het plan daarom niet afdoet als integraal hamerstuk, maar vooral ook naar het belang van dit gebouw kijkt. ,,Dat het niet gesloopt zou moeten worden, maar een plaats verdient op de monumentenlijst, vanwege de grote cultuurhistorische waarde en als tastbaar bewijs dat Nederlanders de wederopbouw na de oorlog voortvarend hebben aangepakt.

De Koperen Kop is een markant gebouw op het plein waar velen - volgens Vos - de rust en de warmte ervaren die van het pand uitstraalt. Volgens hem zal nieuwbouw - hoe goed ontworpen ook - nooit de plaats in kunnen nemen van het huidige restaurant. ,,Ik merk bij de vaste bezoekers, waaronder diverse kunstenaars, dan ook de angst dat het gebouw wellicht gesloopt gaat worden.’’

De Koperen Kop is gelegen in het centrum van het gebied waarin het echtpaar Kröller Müller gestalte gaf aan hun droom: kunst, natuur, cultuur en architectuur bijeen te brengen. ,,Moet er dan het (centrum) hart uitgesneden worden?’’

Van Voorst tot Voorst

,,We snappen dat mensen hangen aan het nostalgische karakter’’, reageert directeur Seger baron Van Voorst tot Voorst. ,,Ik heb er ook jeugdherinneringen aan, maar het huidige gebouw is geen monument en dat is belangrijk. Het is een heel aardig gebouw, maar het is binnen compleet afgeschreven. Je kunt niet alles bewaren. We hebben onderzocht of behoud en renovatie mogelijk was, maar als je kijkt naar de eisen van deze tijd kan het gebouw daar niet meer aan voldoen. Het is ook te klein. We willen de locatie grotendeels gelijk houden, maar het nieuwe gebouw krijgt een kelder en een verdieping. Zo heb je meer bouwvolume. We beloven dat we er iets heel moois van gaan maken. Uit tachtig architecten kozen we er twee: Monadok en De Zwarte Hond. Het is een prachtig concept, waarin de winkel en een zaal worden geïncorpereerd.’’