WERV-gemeenten voeren 'generaal pardon' samen uit

WAGENINGEN - In een lokaal van een schoolgebouw in Wageningen zetelt Ons Pardon. De stichting zet zich in voor een groep Wageningse asielzoekers. Tot datgene wat al bereikt is, behoort dat inmiddels alle vier de WERV-gemeenten zich inspannen om de groep zo snel mogelijk aan woonruimte, een redelijke uitkering en begeleiding gericht op integratie te helpen.

door Bram Wisse

In juni 2007 kwam er voor een groep van zo'n 350 Wageningse asielzoekers eindelijk een pardonregeling, na jaren vol onzekerheid. Jan Harm Roseboom van de stichting Ons Pardon blikt terug. Hij vertelt dat de groep Wageningse asielzoekers behoorden tot de zogenaamde 'oudkomers' (van voor april 2001). ,,Ze verbleven al jarenlang in Wageningen en hadden zich een plaats verworven in de gemeenschap hier. Ze deden mee in allerlei verbanden, hun kinderen bezochten scholen in Wageningen en sommigen van hen voelen zich al helemaal Nederlander.''

De Wageningse oudkomers hadden één probleem. Ze vielen niet onder de nieuwe vreemdelingenwet. Toen die zes jaar geleden werd ingevoerd, kwamen er voor nieuwkomers versnelde procedures, maar voor de Wageningse groep bleef de oude wet gelden, net als voor oudkomers elders in het land. Voor hen kwam er daardoor geen eind aan de tot dan toe bestaande situatie van ingewikkelde procedures, bureaucratie, terug moeten naar een land van herkomst dat niet meewerkt, om andere redenen niet uitzetbaar zijn, uitkomsten van procedures niet mogen afwachten en dreigende illegaliteit. En mocht je je procedure wel afwachten, dan zonder recht op werk, inkomen en hulp.

Humanitaire ramp

Zo zag het er begin 2006 uit, toen de Wageningse stichting Ons Pardon van start ging. Oprichter Jan Harm Roseboom: ,,Net als elders in het land vonden mensen in Wageningen en omgeving dat het tijd werd om een daad te stellen. Er moest voor de oudkomers een pardonregeling komen. Zo niet, dan zou dat een humanitaire ramp ten gevolge hebben.''

In Wageningen werd Ons Pardon al snel breed gedragen. Roseboom: ,,Vluchtelingenorganisaties en kerken deden eraan mee, de politiek stelde zich erachter en wooncorporaties beloofden medewerking. Er moest ook geld komen. Diaconieën van kerken in Wageningen, Bennekom en Renkum zorgden voor een startbedrag. Gemeenten en burgerij volgden.''

Hans Teunisse, fractievoorzitter PvdA in de Wageningse gemeenteraad, zegt er trots op te zijn dat Wageningen, ook politiek gezien, zich zo breed achter de 'oude' asielzoekers heeft gesteld. ,,Er is vanaf het begin hard gewerkt en inmiddels al veel bereikt. Gelukkig is dit jaar het generaal pardon eindelijk afgekomen. Daardoor kan de huisvesting en inburgering van de groep nu definitief worden afgewikkeld.''

Gallisch dorp

Ook Jan Harm Roseboom is blij met de mogelijkheden die de pardonregeling biedt. ,,Voordat het pardon er was, gingen we in tegen het Haags asielbeleid. We voelden ons soms een Gallisch dorp dat weerstand bood. Nu hebben we Den Haag mee en is er aan de inhumane behandeling van de oude groep asielzoekers officieel een eind gekomen. Dat maakt sinds medio 2007 het werken aan onze doelstellingen een stuk makkelijker.''

Maar de doelen zijn voorlopig nog niet bereikt. Roseboom: ,,Er zijn nu 115 mensen tijdelijk onderdak, maar de totale groep telt 350 mensen. ,,We hebben tegen de gemeente gezegd dat we als stichting tot eind 2007 blijven bestaan en dat zij nu ook haar verantwoordelijkheid moet nemen. Onze stichting heeft zo'n zes ton uitgegeven, geld van kerken, donateurs, bedrijven en anderen. We vinden dat er nu bij de overheid een verplichting ligt.'' Aan de andere kant erkent Roseboom dat Wageningen te klein is om alleen de kar te trekken. ,,Aan tweehonderd oude asielzoekers in het AZC in Wageningen moet voor eind 2009 opvang en inburgering worden gegeven. De meesten willen in deze regio blijven.''

Belemmeringen

Omdat de vier WERV-gemeenten samen een taakstelling hebben voor opvang en inburgering van 350 mensen, is inmiddels in WERV-verband de zaak besproken. Roseboom: ,,De acht wooncorporaties in het WERV-gebied zijn al aan het inventariseren.'' De afgelopen periode wist stichting Ons Pardon te bereiken dat in Wageningen 31 appartementen en 8 kamers beschikbaar kwamen voor asielzoekers, en 4 appartementen in Renkum. Ons Pardon boekte ook resultaat op het gebied van werk en ontwikkelde het project Aan de Slag. Daarnaast geven vanaf het begin van haar bestaan vrijwilligers van Ons Pardon taal- en andere lessen aan asielzoekers en krijgen de asielzoekers ondersteuning van (ook vrijwillige) mentoren van de stichting.

Roseboom hoopt dat in Wageningen maar ook in Ede, Rhenen en Veenendaal de komende jaren de asielzoekers voldoende hulp ondervinden om in de Nederlandse en lokale samenleving hun plek te gaan innemen. Hij ziet als taak van de WERV het voeren van de centrale regie en het opruimen van belemmeringen. Daar hoort bij dat de gemeenten alle vier dezelfde lijn moeten trekken, één aanpak voor de hele groep. Ze moeten met voorrang gehuisvest worden en hulp krijgen bij het inburgeren. ,,Deze mensen willen graag participeren in onze samenleving. Als ze wat ons betreft welkom zijn, kunnen wij als stichting onze taak in vertrouwen afronden.''

Portefeuille

Hans Teunisse is het met Roseboom eens. ,,We gaan er nu als gemeenten mee aan de slag, conform de afspraken die de WERV-gemeenten hebben gemaakt. Wellicht kan iedere gemeente een projectwethouder voor de zaak benoemen, want er zitten meer kanten aan dan dat het binnen één portefeuille past.''

Zelf is Teunisse vice-voorzitter van de WERV-commissie (een klankbordgroep) en heeft hij zich ook vanuit die hoedanigheid in de materie verdiept. Drie zaken in het plan van aanpak noemt hij van belang. ,,In de eerste plaats tempo maken met de burgemeestersverklaringen. Daarmee kunnen mensen met een 'dun dossier' door de procedure heen komen als ze al jarenlang in Wageningen hebben gewoond. Het tweede punt is dat wie een status krijgt ook recht heeft op een bijstandsuitkering. Met terugwerkende kracht. Daar zie ik nog een probleem. Het derde is de huisvestingsproblematiek. Het is belangrijk dat de gemeenten goed gaan samenwerken op dit punt. Het is goed dat Renkum er ook bij betrokken wordt. In elk geval moeten we nu als WERV voortvarend van start gaan.''

Foto:

Asielzoekers met hun 'pardon'. Ze moeten met voorrang gehuisvest worden en hulp krijgen bij het inburgeren.