,,Blijf praten, probeer elkaar te begrijpen”
5 december 2007 om 00:00 NieuwsWat Diana op haar vijftiende in de kranten las over de Kosovo-oorlog, maakte zo veel indruk dat ze er de daaropvolgende acht jaar mee bezig zou zijn. ,,Wel met tussenpozen, want ik was ook heel druk met mijn studie.” In vwo-6 schreef ze een beschouwing over Kosovo. ,,De informatie die ik toen verzamelde, kon ik goed gebruiken voor mijn verhaal.”
door Martijn den Hollander
Ook tijdens haar studie Sociaal Pedagogische Hulpverlening liet het verhaal haar niet los. ,,Het bleef in m’n hoofd hangen. Ik was het steeds aan het verbeteren. De eerste versie moest ik twee jaar later al weer grondig herschrijven. Het verhaal was eerst pro-Albanees. Later kwam er, ook in de media, meer aandacht voor de andere kant: de Albanezen waren ook niet van die lieverdjes. In de tweede versie heb ik meer aandacht besteed aan het Servische meisje Meryem. Servische kinderen hadden het ook niet makkelijk.”
Aan uitgeven dacht Diana eerst niet. Toen het verhaal er eenmaal lag, wilde ze het wel graag in boekvorm hebben. ,,Alleen voor mezelf. Maar dat is schreeuwend duur. Dus heb ik het toch naar een uitgeverij gestuurd.” Diana koos voor De Banier, een christelijke uitgever in Utrecht. De reactie op het manuscript was erg positief. ,,Dat was voor mij ook een verrassing. Mijn taalvaardigheid is altijd best goed geweest, maar mijn spelling was minder.”
Voor een eerste boek is de Kosovo-oorlog geen gemakkelijk onderwerp. Hoe kreeg de Edese het voor elkaar, zonder zelf ooit in Kosovo te zijn geweest? ,,Ik heb heel veel op internet gesnuffeld, veel foto’s en filmpjes gekeken. Hoe zien de huizen er daar uit?” De Banier liet een Kroatische vrouw het concept van Zwerfkinderen controleren. Diana: ,,Ik had bijvoorbeeld geschreven dat ze gehaktballetjes aan het eten waren, terwijl ze dat in Kosovo helemaal niet kennen. Dat weet de Nederlandse lezer niet, maar het moet allemaal wel kloppen.” Een reis naar Kosovo is nog een onvervulde wens.
Het boek heeft een christelijk element. ,,Omdat ik zelf christen ben, wilde ik mijn geloof er wel in verwerken. Het moest alleen niet overheersen. De Albanezen zijn voor vijfennegentig procent moslim.” De Serviërs, zoals Meryem, zijn wel christelijk. Het verhaal is echter geschreven vanuit het perspectief van Ferhat. ,,Eén van de doelen die ik met het boek had, was dat het ook leuk moest zijn voor niet-gelovige mensen. Ik hoop dat het ook in bibliotheken zal komen. Dan kan iedereen het lezen.” De belangrijkste boodschap van Zwerfkinderen?
Diana: ,,Dat je altijd de vrede moet nastreven, ook al heb je flinke ruzie met elkaar. Of, zoals in het boek: al voer je oorlog tegen elkaar. Het christelijke meisje met een Servische vader en het Albanese jongentje gaan met elkaar praten. Probeer elkaar te begrijpen, ook al ben je heel verschillend.”
