Opella begint twee leerafdelingen met drie scholen

EDE - De zorgorganisatie Opella bouwt aan twee leerafdelingen, in samenwerking met drie scholen. Opella, het Hoornbeeck College uit Amersfoort, het ROC A12 uit Ede en de Christelijke Hogeschool Ede tekenden voor deze samenwerking een convenant.

Tegelijkertijd overhandigde de heer Van Wijk van Calibris, kenniscentrum voor leren in de praktijk, een cheque van 18.000 euro als stimuleringsgeld voor het opzetten van een leerafdeling.

Opella is een zorgorganisatie met leerplekken, maar Opella wil stagiairs meer bieden: de mogelijkheid tot het leren dragen van verantwoordelijkheid. Een omgeving waarin dit leren kan plaatsvinden is de leerafdeling.

Een leerafdeling is een afdeling die geheel of gedeeltelijk gerund wordt door stagiairs. De stagiairs krijgen op de leerafdeling de kans om verantwoordelijkheid te dragen en zelfstandig te werken.

De stagiairs zijn verantwoordelijk voor hun eigen leerproces tot zelfstandig beroepsbeoefenaar en worden in teamverband coachend begeleid. De leerafdeling vormt een integraal onderdeel van een afdeling of team binnen de zorgorganisatie. De coaching van de deelnemers gebeurt door alle vaste medewerkers en door een docent op de werkplek.

Kwaliteit

Met het oog op de verwachte personeelskrapte draagt de leerafdeling bij aan het opleiden van meer bekwame gediplomeerden. Bovendien kan door een ruimere bezetting meer kwaliteit geboden worden.

Binnen Opella beginnen in februari 2008 twee leerafdelingen: woonafdeling 'de Haven' in verpleeghuis de Halderhof te Bennekom en een thuiszorgteam dat werkt vanuit de Honskamp in Lunteren. Op de Haven komen stagiairs te werken van de niveaus helpende tot en met HBO-V. In het thuiszorgteam gaat het voorlopig alleen om HBO-V-stagiairs. Er is in totaal doorlopend plaats voor zo'n twintig stagiairs.

Een derde leerafdeling is gepland in woon- en zorgcentrum de Nudehof in Wageningen, dat gebeurt later in 2008.

Avonddienst

Leren in de zorg, dat is vooral leren in de praktijk. Zo is het tot voor 1997 altijd geweest, en ook in het huidige opleidingsstelsel krijgt dit in de BBL-varianten (BeroepsBegeleidende Leerweg) de volle aandacht.1 De ‘praktijk’ ziet bij gediplomeerden uit de BOL-opleiding (BeroepsOpleidende Leerweg)2 regelmatig verbeterpunten, vooral waar het gaat om bekwaamheid, zelfstandigheid en het dragen van verantwoordelijkheid.

Werken BOL-lers dan niet in de praktijk? Zeker wel, maar een duidelijk verschil is de mate van zelfstandigheid. Waar een BBL-leerling al binnen enkele weken zelfstandig een avonddienst vervult, wordt de BOL-ler tijdens de gehele opleiding boventallig ingezet.

Boventalligheid is bedoeld als garantie voor een goede leerplek: een plaats waar de leerling tijd heeft om te leren in eigen tempo en waar de gediplomeerde (met een extra paar handen van de stagiair naast zich) tijd heeft voor begeleiding. Een goed leerklimaat is natuurlijk een onmisbare voorwaarde; anderzijds kent boventalligheid dus ook nadelen.

Opella is een zorgorganisatie die goede leerplekken biedt maar we willen stagiairs meer bieden: de mogelijkheid tot het leren dragen van verantwoordelijkheid. Een omgeving waarin dit leren kan plaatsvinden is de leerafdeling.

Stagevorm

Calibris (het kenniscentrum voor zorg, welzijn en sport) omschrijft een leerafdeling als een alternatieve stagevorm waarbij meerdere deelnemers tegelijk op een stageplaats hun beroepspraktijkvorming doorlopen.

De stagiairs zijn verantwoordelijk voor hun eigen leerproces tot zelfstandig beroepsbeoefenaar en worden in teamverband coachend begeleid. De leerafdeling vormt een integraal onderdeel van een afdeling of team binnen de zorgorganisatie. De coaching van de deelnemers gebeurt door alle vaste medewerkers en door een docent op de werkplek.

Samen met drie schoolpartners is Opella de mogelijkheden voor een leerafdeling gaan verkennen. Deze partners zijn: ROC A12 te Ede, Hoornbeeck College te Amersfoort en Christelijke Hogeschool te Ede. Uit deze verkenning zijn de voorbereidingen voor drie leerafdelingen binnen Opella voortgekomen:

* Op woonafdeling de Haven van verpleeghuis de Halderhof te Bennekom starten vanaf februari 2008 ongeveer vijftien BOL-stagiairs. Zij variëren van niveau en leerjaar: helpenden, verzorgenden, verpleegkundigen niveau 4 en HBO-V. We hopen ook stagiairs van maatschappelijke zorg (welzijn) te verwelkomen.

* Binnen een thuiszorgteam dat werkt vanuit woon- en zorgcentrum de Honskamp starten vijf stagiairs. Dit zijn HBO-V studenten.

* Woon- en zorgcentrum de Nudehof in Wageningen wil later in 2008 starten met de leerafdeling. We streven naar september 2008. Omvang hiervan zal nader bepaald worden.

Doelen

Elke partner (Opella en de drie scholen) van de leerafdeling heeft zo zijn eigen doelen met de leerafdeling. Hiermee kan de leerafdeling een win-winsituatie voor alle partners zijn. Voor Opella gelden de volgende doelen:

* Betere kwaliteit van zorg/ondersteuning (mogelijk door een ruimere bezetting)

* Aantrekkelijke werkgever (met het oog op komende personeelskrapte)

* Meer bekwame gediplomeerden uit BOL-opleidingen

* Ontwikkeling van vaste medewerkers op de leerafdeling

Doelen vanuit de deelnemende scholen (ROC A12, Hoornbeeck College en Christelijke Hogeschool Ede):

* Er is sprake van een krachtige leeromgeving (de stagiairs leren in de context van de beroepspraktijk);

* De stagiairs dragen meer (gezamenlijke) verantwoordelijkheid voor de zorg en leren goed werken in een team;

* Er is meer ruimte/tijd voor reflectie, werken in een team;

* Het levert meer stageplaatsen op;

Als gezamenlijk doel wordt genoemd:

* De balans tussen theorie en praktijk tijdens de opleiding verbeteren.

Werkwijze

Een projectgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de scholen, managers en opleidings-coaches van Opella is ingesteld om de mogelijkheden te verkennen. Calibris is als adviseur betrokken.

Inmiddels zijn medewerkers van woonafdeling de Haven en het thuiszorgteam in Lunteren op de hoogte van de plannen. Alle medewerkers krijgen een training in werkbegeleiding op de leerafdeling. De teams zijn enthousiast en verwachten van de stagiairs te kunnen leren.

De scholen gaan aan de slag met het selecteren van de juiste stagiairs, studenten voor wie een stage op de leerafdeling een mooie aanvulling op het leerproces vormt.

Na een jaar hopen we te kunnen zeggen wat het rendement van de leerafdeling is. Om dit goed te kunnen meten wordt nu al een evaluatie-instrument ontwikkeld. Hiermee doen we vóór de start een nulmeting, zodat we het effect van de leerafdeling inzichtelijk kunnen maken.

Foto:

van links naar rechts: H.B. Sikking, manager verpleegkunde Christelijke Hogeschool Ede, drs. A.G. Blonk, Opleidingsmanager sector gezondheidszorg Hoornbeeck College, Amersfoort, E.A.M. Schöning, College van Bestuur ROC A12, Ede, K. Hazelaar, Raad van Bestuur Opella.