‘Betaald voetbal’ niet meer weg te denken uit amateurtak

EDE - De actie was opmerkelijk. Bij het duel tussen Blauw Geel'55 en Advendo'57, hadden de supporters spandoeken opgehangen met de teksten 'echte clubliefde is onbetaalbaar', 'laat je niet gek maken door 'betaal' amateurclubs', 'jullie hoor hier thuis, en 'eens Blauwgeler, altijd Blauwgeler'. Aanleiding voor de actie was het aangekondigde vertrek van Patrick Robben naar het Tielse TEC. Ook het feit dat vaak D-pupillen van een jaar of elf, twaalf, al weggelokt worden door collega amateursverenigingen, vinden voetbalclubs niet leuk. Voor de sportredacties van Ede Stad, Veenendaalse Krant en Hoog en Laag aanleiding voldoende een rondje langs de velden te maken, met 'betaald voetbal' als hoofdonderwerp.

door Wim van Kessel, Boy Imminck en Dick Martens

Wibo Tijsseling, een Blauwgeler in hart en nieren, was één van de initiatiefnemers van de actie. Juist hij maakte ruim 20 jaar geleden de overstap naar Bennekom. ,,Ik had al eerder de kans gehad. In eerste instantie zei ik nee, omdat er nog progressie in Blauw Geel zat. Op het moment dat wij eerste klasse speelden, had ik dat gevoel niet meer. Toen Bennekom weer kwam, kon ik de verleiding niet weerstaan. Het sportieve aspect trok. En de centjes kon ik goed gebruiken.’’

Moeite mee

,,Als een speler van ons naar een topamateurteam, zoals een Bennekom, of een betaalde club vertrekt, is dat logisch. Maar we hebben wel moeite dat een Patrick Robben naar een club vertrekt (TEC), die op hetzelfde niveau speelt, waar hij niets mee heeft, maar waar wel de randvoorwaarden goed zijn. En hij gaat echt niet alleen omdat Eric Speelziek zo’n goede trainer is. Dat is Martin Laamers ook.’’

,,Ook het feit dat jongens van een jaar of elf al benaderd worden door een Bennekom, vinden we niets. Kijk, een Vitesse kan ik begrijpen. Maar laat die jongens gewoon bij hun eigen club spelen. Wij hebben allemaal gediplomeerde trainers, die hen wat kunnen leren. En als ze goed genoeg zijn, komt een Bennekom vanzelf. Nu zie je Bennekom in de jeugd pronken met onze spelers. Maar vrijwel niemand krijgt een kans voor het eerste. Een Mark van de Weerd en Frank Jacobse zie je ook weer terug komen.’’

Clubcultuur

Tijsseling beseft wel dat er iets moet gebeuren, om de spelers te behouden. ,,Er zijn ideeën, waar voorzitter Ed de Bakker ook bij is betrokken, om voor de spelers in de collectieve sfeer iets te doen. Denk aan een abonnement voor een sportschool of een trainingskamp in het buitenland. Daar moet je sponsors voor aantrekken. Maar voorop blijft staan dat we nooit individueel gaan betalen. De clubcultuur, met de vele vrijwilligers en de familiaire sfeer willen we in stand houden’’, besluit de 46-jarige Tijsseling. Overigens heeft Robben inmiddels een gesprek gehad met Laamers, en bedenktijd gevraagd.

Bij Advendo is het van hetzelfde laken een pak. ,,Bij ons wordt niemand individueel betaald’’, stelt voorzitter Willem van Ginkel. ,,Ook geen voetbalschoenen of reiskosten. Er is een klein budgetje beschikbaar om een keer te snookeren of iets dergelijks. Daar blijft het bij. Wat wij bieden is dat qua kleding rond het eerste elftal alles goed verzorgd is, en dat Advendo veel gezelligheid biedt. En als dat ooit eens zou leiden tot degradatie naar de derde klasse, dan zij het zo. We hebben gezien dat clubs als een Blauw Geel en DTS toch weer terugkomen in de tweede klasse.’’

Zes-, zevenduizend euro

Rob Hummelen kent de wetten van de transfermarkt. Sinds kort doet hij dat voor het Wageningse WAVV. ,,Dat sommige jongens van hun eigen club overstappen naar een vergelijkbare andere vereniging, snap ik wel’’, zegt Hummelen. ,,Het gaat om geld. Dat kunnen ze vaak goed gebruiken. Daarbij moet je denken aan bedragen tussen de zes- en zevenduizend euro per jaar.’’

,,Nee, je kunt het niet een gezonde situatie noemen’’, gaat de inwoner van Otterlo verder. ,,Op tweede klasse niveau zijn er nog maar weinig clubs die niet betalen. Een ASV Dronten trok voor dit seizoen vier, vijf spelers uit de hoofdklasse aan. En gaat op trainingskamp naar Turkije. Ook bijvoorbeeld een Zwart Wit’63 en DTS’35 werken met premiestelsels. Het gevolg is wel dat echte amateurclubs als een Teuge, Uni VV en Hoevelaken, die vroeger in de tweede klasse speelden, niet snel op dat niveau terug komen. Wat dat betreft geef ik clubs als Blauw Geel’55 en Advendo’57 een grote pluim. Die weten zich toch zonder betalingen op dit niveau te handhaven.’’

Weinig haat en nijd

Wat betreft de ranking van het amateurvoetbal is Veenendaal een rijke gemeente. Met twee hoofdklassers is er alleen wel het nodige verkeer van spelers in het gebied. Ondanks het wegkapen van spelers uit alle leeftijdscategorieën, bestaat er in de gemeente maar weinig haat en nijd over het onderwerp. Ook op het praten over het betalen van spelers lijkt geen taboe meer te rusten.

,,Als het om betalen gaat, doen wij er zelf ook aan mee. Ik zal echter een gat in de lucht springen als dat betalen afgelopen zou zijn”, zegt Cor de Man als voorzitter van De Merino’s. ,,We zijn er een jaar of vijf geleden mee begonnen om de doodsimpele reden dat we na een slechte periode terug moesten komen naar een hogere positie in het amateurvoetbal. Het is spijtig dat het via de euro’s moest. Er verandert dan wel wat in de club.”

Businessclub

Bij hoofdklasser GVVV wordt ook betaald. Dit gaat via een onkostenvergoeding. Technische man Meindert Bolt: ,,Je hoort overal van die fantastische bedragen. Maar in werkelijkheid klopt er vrijwel niets van. We zijn nog altijd een amateurvereniging, waar de leden contributie betalen. Het kan niet zo zijn dat van dat geld spelers aangetrokken moeten worden. Wat de mensen van de businessclub verder nog regelen, moet je niet aan mij vragen.”

Bij Musketiers, een vijfdeklasser uit Elst (Utrecht) is men vrij duidelijk. ,,Prestatiebeloning kunnen wij ons niet permitteren. Het gaat om de ambitie”, aldus voorzitter Jan-Willem Onink.

Een jonge speler van vijf komt bij een club. Hij krijgt daar zijn hele ‘opleiding’ en leert er zijn vrienden kennen. Maar in zijn tienerjaren wordt de voetballer benaderd door een club waar hij geld kan verdienen. Echter is de slagingskans daar niet erg groot. Bij een clubje als Musketiers kan het soms wel eens frustrerend werken. ,,Natuurlijk is het erg jammer als dit soort spelers vertrekt. De doorstroming naar het eerste elftal verslechtert hierdoor. Je moet realistisch zijn en kijken naar de ambitie van de speler. Wel kan je met de ouders van het voetballertje praten en aangeven wat de situatie kan zijn bij een grotere club. Kijk bijvoorbeeld naar de doorstroming van de jeugd naar een eerste elftal bij een hoofdklasser”, zegt Onink.

,,We snappen heel goed dat er soms wat wrijving kan ontstaan in deze situaties. GVVV is daarom terughoudend in het benaderen van spelers. Wel hebben we acht mensen die voor ons in de regio scouten. In ons geval komen ook betaald voetbal organisaties bij ons scouten en moeten we er dikwijls eentje laten gaan. Uiteindelijk neemt de speler zelf de beslissing”, meent Bolt. Cor de Man baalt van de jonge vertrekleeftijd: ,,Als talentjes op een jonge leeftijd weggaan, stort de doorstroming van je jeugd naar het eerste elftal in. Ook wij moeten scouten in de buurt. Soms zit er niet genoeg kwaliteit meer in een lichting voor het eerste. Dat is spijtig”, aldus de preses.

Vergane glorie

Ook in de gemeente Renkum is de nivellering zicht- en voelbaar. Speelden voorheen de ‘Renkumse’ clubs nog op een redelijk niveau, heden ten dage spelen alle zondagclubs (CHRC, RVW en OVC’85) in de vijfde klasse en de zaterdagclubs op Redichem na (derde klasse) in de vierde klasse. Toch was dat in het verleden anders. Vooral het Oosterbeekse OVC’85 is een schoolvoorbeeld van vergane glorie.

De huidige wedstrijdsecretaris Frans Kroon maakte de glorietijd, maar ook de teloorgang van dichtbij mee. ,,Na de fusie in 1985, begonnen we met Piet van Kerkhof als trainer. Die moest uit een selectie van 60 spelers (voortgekomen uit Abstinentia, VV Oosterbeek en SV Bilderberg) een eerste elftal smeden. Uiteindelijk lukte dat. We werden in 1987 kampioen, en promoveerden achter elkaar naar de hoofdklasse. Bijzonder was daarbij, dat er niet veel spelers van buitenaf werden gehaald. Veelal Oosterbeekse jongens, aangevuld met jongens uit de gemeente Renkum en een enkeling uit Arnhem.”

En vervolgens passeren illustere namen als Oscar Verhoef, Gerard Leestemaker, Arnold Brehler, Riny Plasmans, Herman van Huenen en Peter L’Amie de revue. ,,Echt betalen deden we niet”, vervolgt Kroon. ,,Natuurlijk ontvingen zij binnen de KNVB norm wel een vergoeding. Er zal best eens een gulle sponsor wat extra’s hebben gedaan. Maar het feit dat het de combinatie was van een goede lichting en een vriendenteam, maakte het dat wij ons konden handhaven in die hoofdklasse.’’

Grote geld

De verlokking van het grote geld heeft OVC’85 uiteindelijk de kop gekost. ,,Door in ‘97 een beslissingswedstrijd te winnen, bleven we destijds in de hoofdklasse. Desondanks vertrokken trainer Henny Spelbos en veertien van de zestien selectiespelers, naar clubs als Babberich, Rheden en de Groesbeekse hoofdklassers. Clubs dus waar het ‘grote’ geld zat.”

Daarna is het sportief snel bergafwaarts gegaan met OVC, met alle gevolgen van dien. Momenteel doet de club er alles aan om weer uit het dal te kruipen, maar ook nu is het moeilijk omdat de club nog steeds geen A-jeugd heeft. ,,Dus gaan er ook jongens naar bijvoorbeeld SML, die wel een A-elftal hebben, en met hun jeugd op niveau spelen.”

Ook bij de overige Renkumse clubs speelt vaak, dat er talenten verdwijnen, naar clubs als Bennekom en regelmatig de aandacht trekken van scouts van de BVO’s NEC, Vitesse, maar ook van bijvoorbeeld Go Ahead Eagles. Onlangs werd er zelfs een 11-jarige speler van RVW uitgenodigd voor een stage bij het Griekse AEK Athene. Keerzijde van de medaille is dan vaak, dat als ze het daar niet redden, maar toch eenmaal aan het niveau hebben kunnen ruiken, ze vaak verder gaan zoeken en voor hun eigen vereniging verloren zijn. Een enkele positieve uitzondering daargelaten.

* Zie ook de poll op www.edestad.nl