Moslims en 'platteland' met rug naar elkaar
9 september 2009 om 00:00 NieuwsHet rapport heet ‘Eigenheid of eigenzinnigheid’ en is geschreven door Hans Moors in opdracht van de gemeente Ede. ,,Dit gebeurde destijds naar aanleiding van de opkomst van het salafisme (radicale islamitische religie) in Nederland, de problematiek met een deel van de Marokkaanse jongeren in relatie tot de weerbarstige problematiek in Veldhuizen’’, zegt de burgemeester.
De problemen in de wijk Veldhuizen A zijn dieper geworteld dan vormen van vandalisme en criminaliteit. De onderzoekers concluderen echter dat er geen verband is tussen vandalisme/criminaliteit en religieuze radicalisering. Geconstateerd is dat er in Ede slechts acht jongeren zijn die het salafisme aanhangen. ,,Dat zijn goed opgeleide Marokkaanse jongens die heel bewust bezig zijn met religie, maar zich niet afzetten tegen de Nederlandse maatschappij. Ze hebben hun weg hier gevonden.’’
Als het gaat om de identificatie met het geloof en ‘leven in eigen kring,’ zijn er mechanismen aan te wijzen binnen de reformatorische gezindte en de Marokkaanse moslimcultuur, die overeenkomen. Het gaat dan om een gelijksoortige manier van denken en van leven naar je geloof. Het geloof en/of de cultuur geven houvast en leveren enerzijds een systeem van sociale controle en anderzijds (angst voor) sociale uitsluiting.
Kenmerkend voor het buitengebied is dat veel mensen de stad Ede als ver weg ervaren. Het is moeilijk te duiden of de geslotenheid in het buitengebied voortvloeit uit een plattelands- of uit een structurerende kerkelijke cultuur. Daarbij komt dat er ook in het buitengebied verschillen zijn: niet alle inwoners zijn kerkelijk en er is een verschil tussen de bewoners van dorpskernen en bewoners van het platteland. De zorg van de gemeente voor het ontstaan van een machtsvacuüm vindt zij niet ongegrond, wijzend op de vasthoudendheid om drankketen in stand te houden.
In het onderzoek blijkt uit de gesprekken met jongeren dat de omvang en aard van interculturele confrontaties beperkt blijft tot een negatieve spanning tussen ‘Lonsdalers’ en Marokkaanse jongeren als ze elkaar treffen op school, na schooltijd en op het Museumplein. Een verscherping van de polarisatie tussen beide groepen is lopende het onderzoek niet vastgesteld. De zogenoemde Lonsdalers, met een xenofoob gedachtengoed, bestaat uit een groep van ongeveer dertig jongeren uit Bennekom en Ede-Zuid.
Cultuur
De onderzoekers denken dat het ‘wij-zij-denken’ niet makkelijk te bestrijden is. Het besef van vrijheid van meningsuiting, maar ook dat van vrijheid van godsdienst, telt zwaar. Daarom vindt het gemeentebestuur het van belang dit te accepteren en de verdeeldheid te erkennen. Het zou thuis horen in de arena van de democratie, die een plek biedt voor meningsuitwisseling, debat, belangenafweging en besluitvorming. Tegelijk onderschrijft het college de mening dat eventuele spanningen tussen bevolkingsgroepen niet te maken hebben met religie of cultuur. Wel heeft zij zorgen over onvoldoende geïntegreerde bevolkingsgroepen.
Maatregelen of activiteiten zullen gericht zijn op opleiding, scholing, werkgelegenheid, tegengaan van discriminatie, opvoedingsondersteuning en openbreken van isolement bij gezinnen. Dat gebeurt omdat de onderzoekers aanbevelen de problemen te benaderen vanuit sociaaleconomisch en sociaal-cultureel perspectief.
Als het gaat om de Marokkaans-Nederlandse jeugd in de wijk Veldhuizen en evenementen in de buitendorpen wil het college bestaand beleid handhaven. Er zijn aanspreekpunten, zoals wijkbeheerder en de milieu- en bouwinspecteurs. Ook is er regelmatig overleg tussen de wethouders en sleutelfiguren binnen de gemeenschappen.
De burgemeester denkt dat het platform ‘Samen voor Ede’ een rol kan spelen om de intellectuele dialoog te leiden: ,,Dat moet zich verdiepen en als een inktvlek gaan werken.’’
