Westhoffhuis Lunteren uit de as herrezen

LUNTEREN - ,,We zijn heel trots! Het is een huzarenstukje geworden'', zegt Henk Hooijer (61) over het nieuwe Westhoffhuis. Het gebouw is in 2013 verrezen op de vertrouwde hoek van de Boslaan en de Dorpsstraat, met daarboven nog 28 appartementen. De nieuwe voorzitter van de Stichting Sociaal Cultureel Vormingswerk Lunteren (SSCVL) kijkt uit naar de opening die burgemeester Cees van der Knaap op vrijdag 21 maart zal verrichten. Een dag later is er tussen 10.00 en 16.00 uur open huis met muziek en dans, waar KNA een bijdrage aan levert. Alle Lunteranen zijn uitgenodigd om dan een kijkje te nemen in het prachtige nieuwe gebouw, waarin ook de nieuwe openbare bibliotheek van Cultura is gevestigd. ,,Dit wordt weer het kloppend hart van Lunteren.''

Tekst en foto's: Freek Wolff

Het is intussen het derde Westhoffhuis dat tussen de hoge bomen is verrezen. Want wie weet nog dat Wouter Wilbrink het oude Notaris Westhoffhuis in 1955 met de grond verkocht aan de gemeente Ede? ,,Hij schonk het gebouw, waarbij in de verkoopakte was opgenomen dat de villa voor sociale doelen gebruikt moest worden'', weet Roy Penders (51), lid van de bouwcommissie.

Prigge en Borst

Op 5 maart 1959 werd de SSCVL opgericht door jeugdleider Arie van Loon, schilder Herman van de Kaa, fabrikant Ernst Wolff, landbouwer Aart Roelofsen en Alida Hendrika Maria Wigman. Er werd in dit tijd maar liefst honderd gulden gereserveerd om de stichting op te richten. Het doel werd omschreven als: 'het nemen van initiatieven en het bevorderen van maatregelen ter herkerstening van de ongeorganiseerde jeugd, uit welke kringen dan ook, mede door sociale zorg voor die jeugd en door al hetgeen verder naar het oordeel van het algemeen bestuur daarmede verband houdt of geacht wordt daartoe bevorderlijk te zijn'. De organisatie wilde genoemde doelen bereiken door het stichten van clubhuizen. Later sloot notaris P.G. Westhoff zich als zesde bestuurslid aan.

De stichting huurde een leegstaand lokaal in de oude openbare school aan de Dorpsstraat. Al spoedig was deze ruimte te klein. Het oude notaris Westhoffhuis werd vervolgens gehuurd van de gemeente Ede en als beheerder werd Cor Prigge aangesteld. Kees Borst werd sociaal-cultureel medewerker.

Eind jaren zestig werd het oude notarishuis te klein en het vergde te veel onderhoud. In overleg met de gemeente Ede werd besloten een nieuw Westhoffhuis te realiseren. De gemeente Ede gaf de grond voor de nieuwbouw aan SSCVL voor dertig jaar in erfpacht. De stichting bouwde met onder meer de opbrengst van de Steentjesactie een nieuw dorpshuis.

Dit werd een onderkomen voor jong en oud. Jongeren hielden er contactavonden, er waren biljarts, de UVV hield haar bijeenkomsten, de Lunterse Bridge Club had er zijn vaste speelavond, de dorpsraad vergaderde hier en peuterspeelzaal 't Harlekijntje vond er onderdak. Voor de bewoners van de Regenboog was er dagopvang in samenwerking met de stichting Philadelphia. Voor ouderen werden er activiteiten ontwikkeld in samenwerking met de Stichting Welzijn Ouderen (SWO).

Roerige tijd

Het tweede Westhoffhuis had geen verdiepingen en aan het begin van het nieuwe millennium rees langzamerhand de vraag of men moest kiezen voor renovatie of nieuwbouw. ,,Dat is een roerige tijd geweest'', zegt Penders, die veertien jaar bij de stichting actief was. ,,Sloop loog er niet om. Politiek gezien was het niet eenvoudig en mannen met een goed gevulde portemonnee, wilden de grond wel hebben. De stichting had die in erfpacht en kon de kavel uiteindelijk kopen van de gemeente.''

Er gingen wat jaren voorbij, omdat de stichting ook in gesprek moest met woningcorporatie Woonstede vanwege de appartementen die erboven moesten komen. ,,Renovatie is voor mij nooit een optie geweest'', zegt oud-voorzitter van de SSCVL Ed van Noortwijk. ,,Dat zou ook heel veel geld hebben gekost en je blijft met een oud gebouw zitten'', voegt Ben Herikhuisen toe, lid van de bouwcommissie. De Lunteraan heeft een schat aan ervaring op dit gebied en die expertise kwam heel goed uit.

Van Noortwijk herinnert zich nog hoe hij samen met bestuursleden Gert van Engen, Hans Fuchs, Hans Slotboom en Henk Smilde vier jaar moest ,,stoeien'' met ambtenaren, toen het proces in 2001 in gang werd gezet, in samenwerking met de toenmalige wethouder Wilke Dekker. ,,We kregen het gebouw casco opgeleverd, maar we hebben geprobeerd om er nog wat extra zaken bij te ritselen, zoals verlichting'', aldus Van Noortwijk. Zakelijk leider hierbij was Hans van Barneveld.

Synargio en Zegers

Na een ontwerpwedstrijd viel de keus op architectenbureau Synargio uit Ede, waarna aannemer Zegers uiteindelijk aan de slag mocht als eindverantwoordelijke. De in-en afbouw was begroot op 300.000 euro, waarvan vijftien procent door de stichting wordt gefinancierd. Het overige werd opgehoest met fondsen en sponsors: de gemeente Ede, de provincie Gelderland, het Prins Bernhard en het Oranje Fonds, Idee en Uitvoering, de ondernemersvereniging in Lunteren, de Rabobank en Sluyterman van Loo. Veel lokale en regionale bedrijven droegen hun steentjes bij aan de inrichting. De waarde van het pand van de SSCVL op de begane grond staat nu te boek voor 1,3 miljoen euro, waarbij het gaat om ongeveer 1300 vierkante meter aan oppervlakte in de diverse ruimtes. ,,De samenwerking met alle partijen is uiteindelijk vlekkeloos verlopen'', aldus Henk Hooijer.

Grote ramen29

De bestuursvoorzitter geeft een korte rondleiding. De entree buiten is imposant, met een brede trappartij en een rolstoelopgang. ,,Het middenschip moest de uitstraling krijgen van de oude notarisvilla.''

Opvallend zijn de grote ramen aan de voorkant, waardoor de enorme lichtinval binnen een ruim gevoel geeft en een connectie met buiten. Door de deur heen lopen bezoekers tegen de bar aan en staan ze meteen in de verkeersruimte, oftewel het culturele plaza met zitjes en twee biljarttafels. Aan de linkerzijde is de grote zaal en aan de achterkant nog vier kleinere zalen. Aan de rechterkant is de bibliotheek.

De grote Rabozaal heeft een granulaatvloer, uitstekend geschikt voor bewegings-activiteiten. Op het podium is een ruimte waar gerepeteerd kan worden. ,,De dorpsraad kan er vergaderen, maar we gaan hem ook gebruiken voor eenmalige culturele evenementen als ruilbeurzen en filmavonden.''

De andere zalen kregen namen die refereren aan Lunterse plekken: De Koepel, Het Middelpunt, Het Buurtbosch en De Hessen. Organisaties die hun intrek hebben zijn koor Heartbeat, Westhoffkids, serviceclub Probus, twee biljartclubs, een bridgeclub, de EHBO en de SWO (met yoga, pottenbakken, creativiteit, koersbal en inloopspreekuur). ,,Er is nog ruimte voor groei aan activiteiten.''

In het magazijn zijn kasten te huur voor verenigingen. Overal is vloerverwarming en WiFi. Er is een opslagruimte voor de keuken, waar ook voldoende faciliteiten zijn voor workshops.

Sociale cohesie

,,We hebben het vol overgave gedaan, zodat Lunteren zijn kracht en identiteit behoudt. Zodat het wij-gevoel blijft en de activiteiten het dorp naar een hoger niveau tillen. Het moet de sociale cohesie bevorderen'', zegt Penders. ,,We hebben voorgesorteerd op allerlei partijen en bloedgroepen.''

,,Het oude bestuur heeft het pad geëffend, zodat er nieuwbouw kon komen'', licht Hooijer toe, voorheen werkzaam als manager bij Cap Gemini. ,,Het nieuwe bestuur is op de toekomst gericht. Ik vind het een uitdaging om daar structuur in aan te brengen. Dit heeft ten eerste te maken met het sociale domein, waarbij dit buurtcentrum een belangrijke rol kan spelen voor ontmoeting van ouderen, jongeren en personen met een beperking. Ten tweede bieden we ruimte aan ontspanning en hebben we een huiskamerfunctie. Ten derde is het een informatiecentrum met spreekuren. Er is nauwe samenwerking met Welstede, de SWO, de Medewerker en Sportservice.'' De voorzitter wijst bovendien op de commissies jeugd/kind en volwassenen, onder leiding van respectievelijk Jolanda Grosjean en Josje Zuurbier. ,,Zij gaan nieuwe activiteiten ontplooien.''

Het Westhoffhuis gaat naar alle waarschijnlijkheid ook onderdak bieden aan vier andere organisaties: de politie (een zogenoemde 'aanlandplek'), een Burgerzakenloket, het Wijkteam (wijkcoördinator, politie en woonconsulent, vóór de deur) en een pilot van een Sociaal Team (áchter de deur).

Bibliotheek

,,Het oude gebouw aan de Julianastraat was op'', zegt Sina van Middendorp, vestigingsmanager van de Cultura-bibliotheek. ,,Vanaf de allereerste dag was het op de nieuwe plek geweldig leuk. We werken hier nu vier weken en hebben al veertig nieuwe leden en leenden meer dan duizend boeken extra uit. Het is druk. De Lunterse bevolking is erg betrokken bij hún bibliotheek. Dat bleek ook uit het protest toen we met opheffing werden bedreigd.''

Van Middendorp wijst op de nieuwe faciliteiten als de zelfscanbalies en het 'black box' retailconcept waarmee de collectie verdeeld is in drie werelden: literatuur en cultuur, liefde en leven, spannend en actief. Op tafels worden bovendien thema's gepresenteerd zoals in boekenwinkels.

Ze denkt zeker niet dat de bieb zijn beste tijd heeft gehad. ,,Een grote groep blijft boeken ruilen. Je moet ze ruiken, proeven en voelen. E-readers zie ik als een goede aanvulling. Boeken downloaden is een landelijke service.''

Kinderen krijgen tegenwoordig een brief met de uitnodiging om lid te worden. Bovendien heeft de bieb een 'makkelijk-lezen-plein' met uitdagende boeken voor kinderen met dislexie. In een ruime hoek voor de grote ramen is een (voorlees)hoek met zitpoefjes, terwijl de leestafel in de hal staat. ,,Dan kan er toch worden gelezen als we gesloten zijn op dinsdag en donderdag.''

Ad Beckers (35) is als zakelijk leider hét gezicht van het Westhoffhuis geworden. De geboren Limburger woont nu in Barneveld en is nu fulltime in dienst van SSCVL. ,,Ik werkte in de horeca en was op zoek naar meer regelmaat. Dit past helemaal in mijn plaatje. Het sociale karakter en de ideologie van deze stichting spreken me aan: er zijn voor iedereen, ongeacht wie je bent.'' Erwin van Koesveld en Ineke Jansen gaan Bekkers assisteren.

Foto's:

Beheerder Ad Beckers (midden) en oud-voorzitter Ed van Noortwijk (geheel rechts), samen met de bestuursleden (vlnr) Henk Hooijer, Roy Penders en Ben Herikhuisen.

De dames van de bieb: vlnr Bep Adams, Lies Schenk en Sina van Middendorp. Nicolien Brouwer ontbreekt.

Ad Beckers bij de bar: ,,Er zijn voor iedereen, ongeacht wie je bent.''