Service- en Preventieteam De Verbinding op stations

EDE - Het mes snijdt aan twee kanten bij De Verbinding. Ten eerste is er toezicht en service rond station Ede-Wageningen en op de Valleilijn. Ten tweede doen langdurig werklozen ervaring op in een sector waarin ze door kunnen stromen naar vast werk in de beveiliging. Een reïntegratieproject dus waar de samenleving baat bij heeft, want met 61 procent is de uitstroom naar werk hoog.

Tekst en fotografie: Freek Wolff

,,Ze worden enorm gewaardeerd door het publiek'', zegt Edwin van der Eijk (52) over zijn Service- en Preventieteam, wat een toegevoegde waarde is voor vervoerders, politie en buitengewone opsporingsambtenaren (boa's). Hij is praktijkbegeleider van elf toezichthouders. Die heeft hij drie maanden onder zijn hoede en het doel van het project De Valleilijn is dat mensen ontdekken wie ze zijn en of een uniformberoep bij ze past.

Van der Eijk was zelf ooit wijkhandhaver, maar liet zich omscholen na een ongeval. ,,Ik wilde de sociale kant op, want ik had gezien hoe hard de maatschappij is. Ik wil mensen een hand geven en vragen waarom ze de dingen doen zoals ze die doen.''

Taakgestraften, ex-gedetineerden, veelplegers, drugsverslaafden, gescheiden mensen, personen die geldproblemen hebben of lange tijd zonder werk zitten, bij de reclassering wilde hij ze vooruit leren kijken. ,,Waarom zijn ze in die ellende terecht gekomen? Ik kijk ze aan en vraag wie ze zijn als mens. Dus niet wat een ander over ze zegt.''

Het honk aan de kop van de Parkweg is de voormalige bloemenkiosk die Gert van den Born ter beschikking stelde. Nu is het omgedoopt tot De Verbinding, de naam die verwijst naar de schakel tussen alle mensen bij het station, het openbaar vervoer en de verbinding van werkloosheid naar werk.

,,Deze mensen zitten in een bijstandssituatie en hebben nogal eens te maken met schuldsanering, voedselbank, deurwaarders, werkloosheid en de mallemolen van regelgeving. Dat levert dikwijls een laag zelfbeeld en een ongezonde privésituatie op. Ik help ze om te ontdekken wie ze zijn, waar hun competenties liggen. En om antwoord te vinden op vragen als 'hoe flexibel en integer ben je?'

Op tijd zijn, de Nederlandse taal (leren) spreken en bereid zijn om een steentje bij te dragen. Die motivatie wordt in samenwerking met de afdeling Werk en Zorg bij deelnemers gezocht. ,,Geen beheersing van het Nederlands hoeft niet een struikelblok te zijn. Eventueel doen ze een cursus als extra stap. Ook voor een toekomstig beroep in de beveiliging is een rijbewijs erg handig. We kunnen ze een cursus geven, met een stukje terugbetaling. Veel mensen zijn overal stukgelopen. We helpen ze bij sociale activering en halen ze uit hun isolement'', legt Van der Eijk uit.

Na drie maanden volgt fase twee, met een opleiding voor beveiliger, waar stagelopen op een bedrijf bij hoort. Na een half jaar krijgen deelnemers een nulurencontract en worden ze begeleid naar een vaste baan. ,,We zoeken het hart op van de mensen die beschadigd zijn. Ze worden nu weer gewaardeerd om wie ze echt zijn. Er gaat weer licht schijnen aan de horizon.''

Het project omspant de Valleilijn van Connexxion (treintraject tussen Ede en Amersfoort) en de buslijn tussen Ede en Wageningen van Syntus, met het station Ede-Wageningen en omgeving als middelpunt. De doelen zijn: meer rust in de bus; minder zwartrijders in bus en trein; ouderen die 's avonds weer over straat durven; minder foutgeparkeerde fietsen; minder rondhangende jongeren, opgeruimde stationspleinen; afname van zakkenrollers.

,,Bij het publiek hoor ik geen onvertogen woord. Ook politiemensen en medewerkers van toezicht zijn te spreken over mensen van De Verbinding. Ze zijn extra oren en ogen die zaken door kunnen geven die ze signaleren. Ze nemen tegelijkertijd een kijkje in de keuken van boa's en conducteurs. Bijvoorbeeld hoe je omgaat met verbaliseren en als dat escaleert. Is dat wel iets voor je? Misschien ben je wel veel beter in rapportage'', aldus Edwin.

Hij zag nu reeds vier personen uitstromen naar het nieuwe hotel dat er bij Cinemec wordt gebouwd. Ook Workfirst loopbaandiensten en arbeidsbemiddeling helpt 'zijn' mensen zoeken naar uniformberoepen. ,,Er worden nu veel verkeersregelaars gevraagd.''

Edwin is ervan overtuigd dat een maatschappelijke positie niet zaligmakend is. ,,Het iq kun je meten, maar je eq is ook heel belangrijk. Dat is je mens-zijn, je liefde, je sociale, emotionele snaar. Hoe kom je ergens binnen? Zeg je duidelijk goeiemorgen of val je meteen neer? Ik wil deze mensen eerst op dat terrein in de ogen kijken.''

De vrijwilligers prikken ook zwerfvuil van de grond. Van der Eijk denkt dat dit ook de 'rommel' in het hoofd van mensen op kan ruimen. ,,Sommigen hebben nog steeds veel moeite met dit werk, maar het gaat om de intentie en flexibiliteit.''

Jeanet Geurtsen zegt dat sommige mensen niet snappen waarom ze dit werk vrijwillig en onbetaald doet, maar ze heeft - na jaren werkloosheid - haar zinnen gezet op een baan in de beveiliging. Ook 's nachts zou geen probleem zijn. ,,Ik wil niet afhankelijk zijn van een uitkering, maar mijn eigen geld verdienen. Je doet nu iets en komt in een werkritme. Anders zit je de hele dag thuis. Ja, ik geloof hierin, anders zou ik hier niet lopen'', zegt ze.

Ze stapt samen met MarcosStob en RaschidAlmaimouni de trein in. De conducteur wordt vriendelijk begroet. Bij station Ede-Centrum helpen ze een meisje dat problemen heeft met haar ov-chipkaart. Het perron wordt gecontroleerd op resten van drugsgebruik. Even later zoekt een vrouw een taxi. Ze verwijzen haar terug naar Ede-Wageningen. Bellen naar een taxi-bedrijf hoort blijkbaar niet bij het takenpakket. Raschid zet nog enkele fietsen in een rek en het trio kijkt of er geen dure artikelen open en bloot in geparkeerde auto's liggen. Als dat wel zo is, wordt het kenteken geregistreerd en doorgegeven.

Marcos zegt dat Edwin een belangrijke rol speelt bij de begeleiding. ,,Dat is super. Hij weet je te motiveren met peptalk. Met een positieve kijk op je werk.'' De toezichthouders werken drie á vier dagen per week, zeven tot acht uur per dag.

Van der Eijk is blij met de vruchten die hij plukt bij zijn team. ,,Dat komt omdat ze niet blijven staren waar de zon onder ging. Want als je dat doet, zul je hem nooit op zien gaan.'' Jeroen Anbergen (hoofd afdeling Veiligheid): ,,Dit project levert een bewezen positieve bijdrage aan het verhogen van het kwaliteitsniveau van deze openbare ruimte.''

Foto:

Het huidige Service- en Preventieteam bij het honk De Verbinding aan de kop van de Parkweg.