‘Als je weet dat het leven eindig is, is het heel mooi om dingen te zien groeien’

EDE In de Toon Tuin van het Toon Hermans Huis worden fruit en groenten verbouwd voor en door mensen die kanker hebben, hebben gehad en hun naasten. Iedere woensdagmiddag werkt de groep samen in de Toon Tuin op Tuinenpark De Koekelt. De middag begint met koffie en thee en een werkplanning. ,,Oogsten is het leukste onderdeel”, zeggen Jannie en Irene lachend. ,,Het is heel leuk om alles te verzorgen en te zien groeien, maar dat je het uiteindelijk kunt eten maakt het toch wel compleet.”

De Toon Tuin is een project van het Toon Hermans Huis, een inloophuis voor mensen met kanker en hun naasten waar allerlei activiteiten worden georganiseerd. De Toon Tuin is in 2017 gestart door Cees den Heijkant samen met professor Ellen Kampman van de  Wageningen University als ’Healing Gardens’, met onder andere een bijdrage uit het FoodFloor Fonds van Smaakstad Ede. Toen het project verder ging, werd de naam veranderd in Toon Tuin. De Toon Tuin is er om (ex)kankerpatiënten te helpen gezond te leven, in beweging te blijven en contact te hebben met lotgenoten.

DRIJVENDE KRACHT ,,Cees was echt de drijvende kracht achter de Toon Tuin”, zegt Jannie. ,,Hij kon mensen enthousiast maken om te helpen bij een nieuw project, zo heeft hij de Toon Tuin kunnen opstarten. Hij heeft iedereen gemobiliseerd om te helpen en zo gezorgd dat we konden beginnen met de Toon Tuin. Hij is heel plotseling overleden. Zijn overlijden was een schok voor iedereen. Gelukkig hebben Koos en Geusje zijn taak overgenomen.” 

LOTGENOTEN Jannie is al vanaf de start betrokken bij de Toon Tuin, samen met haar man. ,,Ik ben al bij de Toon Tuin vanaf het begin in 2017. Ik ben er eigenlijk wel iedere week. We hebben een vaste groep van ongeveer tien mensen. Dat zijn de helft patiënten en de andere helft vrijwilligers die ons helpen met de zware klussen. Mijn man en ik hebben zelf ook een moestuin maar ik vind het heel mooi om samen met deze groep te werken in de Toon Tuin. Onze eigen tuin lijdt er wel een beetje onder, maar ik vind het contact met lotgenoten heel prettig, we begrijpen elkaar. We praten helemaal niet steeds over onze ziekte, maar we leven wel met elkaar mee als we bijvoorbeeld een controle hebben. Wat voor mij ook belangrijk is aan het contact met lotgenoten is dat ik me aan anderen kan optrekken. Als ik zie wat andere patiënten allemaal nog kunnen, dan inspireert mij dat om zelf ook nog dingen te ondernemen en positief te blijven.”

Interesse in samen eten verbouwen in Ede? Op 14 oktober om 18.30 uur is er een FoodFloor bijeenkomst ‘Ede als eetbare stad’ in Het Smaakpark, zie www.foodfloor.nl.

Als je in de moestuin werkt ben je heel erg in het nu. Je kunt dan even vergeten dat je ziek bent

TOON HERMANS HUIS Jannie is bij de Toon Tuin terecht gekomen via het Toon Hermans Huis. ,,Toen de ziekte terug kwam was dat echt een flinke klap. Ik wilde graag leren hoe ik daar mee om moest gaan. Zo ben ik bij het Toon Hermans Huis gekomen, in een praatgroep met lotgenoten. Een van de begeleiders van de praatgroep had zelf kanker. Zij inspireerde mij en ik dacht als zij nog zoveel kan, kan ik misschien ook nog wel wat. Dat heeft me wel geholpen. Nu ben ik actief bij de Toon Tuin. Het mooie vind ik, als je in de moestuin werkt, ben je heel erg in het nu. Je kunt dan even vergeten dat je ziek bent. Het buiten bezig zijn geeft veel energie. We proberen elkaar ook op te beuren ‘als het niet kan zoals het moet, moet het maar zoals het kan’.”

(de tekst gaat onder de afbeelding verder)

GROEIEN Irene is sinds twee jaar een vaste gast in de Toon Tuin. ,,Het leukste vind ik dat je lekker bezig bent met je handen in de grond. Je ziet alles groeien van een zaadje tot aan het eten op je bord. Ik vind het heel mooi om dat proces van groeien en ontwikkeling te zien, je weet dat je leven eindig is, dan is het heel mooi om iets nieuws te zien groeien en de levenscyclus van de natuur te ervaren. En het zo buiten bezig zijn, is iets heel positiefs, het geeft hele goede energie. De Toon Tuin leidt ook af van je ziekte, je kunt het even vergeten. Natuurlijk zit het toch wel in je hoofd, het onbezorgde is weg, in je hoofd ben je er veel mee bezig en het is dan heerlijk om er even niet mee bezig te zijn. Ik probeer zoveel mogelijk te genieten van de natuur, van alle mooie dingen die ik tegenkom. Aan het werken in een moestuin vind ik echt leuk dat je er ook iets mee kan, je kan het verwerken, je kan het opeten en het is gezond.” 

Ik probeer zoveel mogelijk te genieten van de natuur, van alle mooie dingen die ik tegenkom

PLANNEN Als zelfstandig HR-professional wilde Irene werkgevers gaan coachen in het omgaan met medewerkers die kanker hebben of hebben gehad. Om daar ervaring mee op te doen is ze buddy geworden bij het Toon Hermans Huis/Ziekenhuis De Gelderse Vallei. ,,Ik was van plan om als buddy mensen te begeleiden, maar toen werd ik zelf voor de tweede keer ziek. Dat heeft veel voor mij veranderd. Ik heb uitgezaaide kanker en ben gestopt met werken, ik wilde genieten van het leven en bij de dag leven, van iedere dag genieten. Met uitgezaaide kanker leef je in een soort tussenland, je kan niet genezen maar wel nog flink wat jaren leven. Daarom wil ik nu eigenlijk wel weer wat gaan doen, bijvoorbeeld met het buddyschap, ergens in een bestuur of met een werkgroep kookworkshops organiseren voor kankerpatiënten.”

De Toon Tuin zit op Tuinenpark De Koekelt en is bedoeld voor mensen met kanker en hun naasten. Iedere woensdagmiddag werken ze samen, meer informatie is te vinden op de site van het Toon Hermans Huis www.toonhermanshuis.nl. Kijk voor andere moestuinprojecten in Ede op de site van eetbaarede.nl. 

Dit artikel wordt u aangeboden door Eetbaar Ede. Voedsel verbindt Ede; we ontmoeten elkaar, activiteiten ontstaan en verhalen worden verteld. Eetbaar Ede is de community voor gezond, lokaal en duurzaam voedsel in de gemeente Ede. Kijk voor meer informatie op EetbaarEde.nl, Facebook, Linkedin, Twitter of Instagram.