Familie Horzelenberg zet kroontje op leven

EDE De familie Horzelenberg is in de eerste plaats zorgverlener, daarna pas ondernemer. Hun twee zorgvilla's in Ede runnen ze met zoveel hart voor ouderen, dat ze liever een boterham minder eten dan bezuinigen. Vader, moeder en drie dochters vertellen hoe je ontspannen kunt werken in de ouderenzorg.

Mathilde van Ravensberg

Het beeld dat de Nederlander heeft van de ouderenzorg is niet zo rooskleurig. ,,Een verpleeghuis, dat is de slechtste plek voor je oude vader of moeder", vindt Edenaar Cor Horzelenberg. Het goede nieuws is dat het anders kan: kleinschaliger, ontspannen en zelfs goedkoper. Maak kennis met Zorgvilla Decor. Een onderneming willen de eigenaren het eigenlijk niet noemen. ,,Dat klinkt alsof we winst willen maken. Iedere euro die binnenkomt, wordt juist besteed aan zorg."

ZORGVILLA'S Vader Cor (63) en moeder Debby (59) runnen twee zorgvilla's samen met hun drie dochters Milka de Lange-Horzelenberg (31), Seraja Ruijterkamp-Horzelenberg (29) en Salomé Horzelenberg (22) en tien gekwalificeerde verzorgenden. ,,Deze drie dochters zijn het geworden", grapt Cor. Er waren nogal wat mogelijkheden. Het gezin Horzelenberg telt maar liefst acht dochters en drie zoons. Allicht iemand die de roeping van pa en ma deelde. Hun vrijwillige keuze? Zie je de afdruk van mijn duim niet op hun voorhoofden", zegt pa gevat.

TALENTEN ,,Nee hoor, ouderenzorg moet je liggen", vult Debby rustig aan. ,,Al onze kinderen hebben bijzondere talenten, maar bij de drie die nu in het bedrijf werkzaam zijn, kwam de zorg op jonge leeftijd vanzelf bovendrijven. Milka en Seraja hielpen al mee in de villa toen ze vijftien waren. Ook zus Salomé die niet bij het interview kon zijn, was al zo jong actief. Seraja straalt passie uit als ze vertelt hoe blij ze is met deze werkplek. ,,Hier kan ik de liefde voor mijn vak, de ouderenzorg helemaal uitdragen. We doen alles samen. Omdat we familie zijn natuurlijk, maar de band met de rest van het team is ook familiair." Milka stemt in. Ze werkte een tijd elders maar was weer snel terug. Hoewel ze niet meer aan het bed staat, maar nu de administratie doet. ,,Deze plek voelt veilig en vertrouwd. Hier ben ik graag."

IN DE GENEN In de mooie grote woning aan de Amsterdamseweg ruikt het bij binnenkomst naar eau de cologne en geföhnde haren. Drie oudere bewoners zitten monter in de huiskamer, twee anderen worden nog even opgetut. Deze zorgvilla heeft plek voor maximaal zes ouderen. Een paar nummers verderop in dezelfde straat is net de tweede zorgvilla geopend en hier kunnen tien ouderen wonen. Cor en Debby zijn opgegroeid met het besef dat zorg voor hun naaste vanzelfsprekend is. Dat zit gebakken in hun genen. Ook in hun gezin vulden ze de paplepel rijkelijk met dit besef. Cor is verpleegkundige en had jarenlang een zorgadviesbureau waarbij hij zich veel bezighield met zorgindicatiestellingen. Hij zag in het land schrijnende situaties in bejaardenhuizen.

UPS EN DOWNS 'Dat moet anders', dacht hij. Samen met Debby die ziekenverzorgster is, begon hij in 2004 met kleinschalige zorg aan ouderen. De huurwoning aan de Amsterdamseweg vonden ze via de lokale krant. Aanvankelijk boden ze alleen dagopvang voor ouderen, maar al snel bleek er behoefte aan permanente bewoning. Inmiddels waren de kinderen al zo goed als de deur uit waardoor ze hun eigen huis konden opgeven om in de zorgvilla te trekken. Milka en Seraja denken er zelf niet over om straks, als hun ouders terugtreden, in het huis te gaan wonen. Hoewel moeder Debby prima de deur 'achter zich dicht kan trekken' vinden de meiden het fijner om op afstand te wonen. Daarbij, hun ouders doen het werk samen, de partners van de dochters werken niet in het bedrijf. Het zorgteam is inmiddels zo goed ingericht, dat er dag en nacht zorg gegarandeerd is. Dat was vele jaren eerder wel anders. De beide ouders hebben met de zorgvilla flinke ups en downs gekend. Er waren momenten dat ze er echt met z'n tweeën voorstonden.

BIJNA FAILLIET Cor en Debby vertellen dat ze twee keer failliet gingen doordat er geen bewoners meer waren. Met pijn in hun hart moesten ze hun dochters ontslaan. ,,Vreselijk. Maar er was begrip natuurlijk, bij de kinderen. Wij konden zelf wel toe met minder, maar we konden het team niet met minder salaris laten werken." De dips waren te wijten aan de financiële crisis maar ook aan 'drempelvrees' voor particuliere zorg. ,,We konden twee keer een doorstart maken", verzucht Cor. Inmiddels gaat het wonderlijk goed, vertellen ze. Het lijkt of Nederland eindelijk klaar is voor deze vorm van zorg. Er is zelfs een wachtlijst! Voor wie denkt dat particuliere zorg alleen is weggelegd voor de welvarende oudere; dat vooroordeel wil de familie graag wegnemen.

TOEGANKELIJK ,,Deze vorm van zorg is juist toegankelijk voor iedereen,", zegt moeder Debby. ,,We gunnen dit aan iedereen. Ook aan de arbeider die zijn hele leven heeft gewerkt en alleen een AOW'tje heeft." Cor legt uit: ,,Bewoners betalen een vaste prijs per maand voor kost en inwoning. Dat bedrag is afhankelijk van het inkomen, maar is nooit hoger dan 1500 euro per maand. Iedereen heeft een eigen kamer. Wij verzorgen de maaltijden. De zorg wordt apart betaald vanuit een Persoonsgebonden Budget (PGB), gebaseerd op een onafhankelijk gestelde zorgindicatie. Bijna alle zorg kan daarbij direct worden gegeven door het team van de zorgvilla en hoeft niet elders te worden betrokken." Cor heeft berekend dat de zorgvilla gemiddeld honderd euro per dag per oudere goedkoper is dan een verpleeghuis. Dit omdat hun zorgvilla geen managementlagen heeft, er door de geringe werkdruk ook weinig ziekteverzuim is en er geen kantoren hoeven te worden ingericht.

INSPIREREN De Horzelenbergen blijven vooral zorgverleners en eten liever zelf een hap minder, dan dat er wordt bezuinigd op zorg. Toch leerden ze ook, met hulp van anderen, steeds beter te ondernemen. Nu hopen ze dat er meer zorgverleners zijn die net als zij willen gaan ondernemen. Met name de dochters zien het als hun missie om anderen te inspireren tot het starten van een zorgvilla. Seraja, enthousiast: ,, We kennen geen werkdruk. Dat is toch uniek in de zorg. Bij ons geen strakke schema's van hoe laat iedereen uit bed moet. We sluiten ons aan bij de wensen van de bewoners. We kunnen echt tijd besteden aan de bewoners en hoeven niet te rennen naar het volgende bed. Omdat we met zoveel plezier werken, springen we graag voor elkaar in als dat nodig is." 'Te mooi om waar te zijn', riep een toekomstige collega recent nog toen zij het verhaal hoorde. Totdat die collega een dag meeliep en zag dat echt zo was. ,,Ieder mens verdient maximale zorg. Op de laatste jaren van een mensenleven mag best een kroontje zitten", glundert Debby.