Bennekomse zonneveld uit beeld verdwenen

BENNEKOM Het geplande eerste grote zonneveld, tien hectare bij het voormalige landgoed Nergena in Bennekom, is in de beslissende besluitvormingsfase uit beeld verdwenen. Op verzoek van burgemeester René Verhulst heeft AKD advocaten, één van de vijf grootste advocatenkantoren in Nederland, geadviseerd dat het raadslid Bram van der Beek (ChristenUnie) ,,de juiste keuze maakte door op 2 juli niet mee te stemmen.” De stemmen staakten, waarna hij op 9 juli wel mee wilde stemmen. Dat had hij weliswaar vertrouwelijk aan de burgemeester laten weten, maar de raad wist het niet. Dat leidde tot een langdurige schorsing en het ´ei van Columbus´ ofwel laat juristen er nog eens naar kijken.

Gerard van Wijk

De voorgeschiedenis. Donderdag 9 juli is de raadsvergadering een avondvullend programma. Dat komt omdat de raad een schorsing van liefst 2,5 uur gebruikt om bij een herstemming te komen tot een zogeheten verklaring van geen bedenkingen omgevingsvergunning zonneveld Nergena. De tegenstanders hebben ontdekt dat ditmaal het raadslid Bram van der Beek de intentie heeft om mee te gaan stemmen. In tegenstelling tot een vorige stemming toen hij zich onthouden heeft. Die ene stem doet het er nu net toe. Eerder staakten de stemmen: 19-19. Van der Beek werkt als projectleider bij LC Energy, het bedrijf dat het zonneveld gaat inrichten.

Maar in de loop van de tijd heeft Van der Beek zowel vanuit als van buiten het gemeentehuis gehoord dat er geen juridische belemmeringen zijn om mee te stemmen en zo met zijn doorslaggevende stem de komst van het zonneveld concreet te maken. Hij heeft geen direct persoonlijk belang bij het zonneveld en hij is tenslotte ook gewoon raadslid. Na 2,5 uur komt de raad tot het besluit dat een externe deskundige ook nog eens moet kijken of er sprake is van een ongewenste belangenverstrengeling. Vandaar het uitstel tot na het zomerreces. 

De voorstanders vinden dat er geen geschikter terrein is voor een zonneveld dan het voormalige landgoed in Bennekom. Als het hier niet kan, waar dan wel? Zij wijzen ook op het bestuursakkoord 2018-2022 waarin de doelstelling is opgenomen van 50 hectare aan zonnevelden. Tenslotte dient Ede in 2050 energieneutraal te zijn. Het college heeft inmiddels laten weten ,,dat de ambities met betrekking tot duurzaamheid onverminderd hoog op de agenda staan.” De tegenstanders vinden, met LTO, dat de beperkt beschikbare landbouwgronden in het gebied zo veel als mogelijk voor de landbouw beschikbaar moet blijven. 

Wethouder Lex Hoefsloot heeft eerder laten weten dat in de landbouwvisie Ede het belang van landbouw en voedselproductie wordt benadrukt, maar dat het benutten van kostbare landbouwgronden voor duurzame energie niet wordt uitgesloten. De openheid van het landschap wordt in zijn visie niet onevenredig aangetast en er ontstaat geen verrommeling. ,,Het zonneveld wordt zorgvuldig landschappelijk ingepast.”

BESLISSENDE STEM AKD advocaten heeft in een doorwrocht advies vastgesteld dat er weliswaar geen wet is die Van der Beek verbiedt om mee te stemmen. Maar er is wel uitgebreide jurisprudentie, er zijn uitspraken van rechters in zaken waarbij ook sprake was van een beslissende stem van een raadslid. Zoals in Winsum, Loenen en Graft-De Rijp. Er zijn in het Edese geval bijkomende omstandigheden die zwaar wegen, een vijftal waarbij toch persoonlijk belang kan worden aangetoond. Het gaat om de omvang van het bedrijf. LC Energy is een klein bedrijf en het zonneveld Nergena is een groot project. Dan is er sprake van actief belang. Bovendien heeft Van der Beek aanvankelijk gezegd niet mee te zullen stemmen en wilde hij dat later toch doen. Dat zou bovendien de beslissende stem in de besluitvorming zijn.

Het college conformeert zich aan het advies van het advocatenkantoor en dat doet de ChristenUnie ook. Daarmee sneuvelt het Bennekomse zonneveld. ,,Uiteraard conformeert onze fractie zich aan deze uitslag”, laat fractievoorzitter Cora Otter weten. ,,We vinden het belangrijk lering te trekken uit deze casus. De onduidelijke gang van zaken rond de (voorgenomen) stemming van 9 juni is niet goed. Met de kennis van nu had de fractie dat anders aangepakt.”

Andere fracties willen het advies eerst bestuderen alvorens er een uitspraak over te doen. Volgens de burgemeester is het advies van AKD advocaten het resultaat van een juridische interpretatie, gebaseerd op de jurisprudentie. Eerder kwam een andere deskundige tot een tegenover gesteld advies. Onduidelijkheid is troef, juristen hebben er een vette kluif aan. Eén aanbeveling wordt in Ede sowieso overgenomen: in navolging van de burgemeester zal ook de griffier een actieve ril innemen bij de totstandkoming van de verordening uitvoering gedragscode. ,,Dit zal de naleving van de interne regels van de raad in de dagelijkse praktijk vergroten.”