Verderfelijke leeskost in de vitrine

29 september 2010 om 00:00 Regio

In Museum Oud-Lunteren, waar tot medio november een tentoonstelling is te zien over de historie van het beeldverhaal, legde de Edenaar vrijdagmiddag uit dat mensen namelijk geen flauw benul hebben wat strips zijn. ,,Welke periode bedoel je dan, wil je de Franse strip, moet dat gaan over Erik de Noorman; de specialisatiemogelijkheden zijn eindeloos.”

Expo over het stripverhaal in Lunters museum LUNTEREN - Het was geen makkelijke klus voor Rudolph Schat om een expositie in te richten over het stripverhaal. ,,Hoeveel vierkante meter heb je?”

door André van der Vlerk

De 71-jarige Schat is een wandelende encyclopedie. Zijn collectie ligt om en nabij de 3.000. De verzamelaar raakte geïntrigeerd door beeldverhalen toen vlak na de oorlog de strip van het olifantje Baba zijn pad kruiste. Hij zwijmelde, ontboezemde hij in Lunteren, bij de mooi gekleurde, heldere tekeningen. En hij was niet de enige: nóg bestaat in Amerika een fanclub met leden tussen de zes en tachtig jaar.

Schat strooide in Café Floor, aan de overkant van het museum waar vrijdag de opening plaatsvond, met jaartallen. Zoals 1896: de uitvinding - door Amerikanen - van de ballontekst. En 1941, het jaar waarin dagblad Telegraaf in Marten Toonders Tom Poes een vervanger vond voor Mickey Mouse. Het duurde niet lang of er kwam een ,,georkestreerde oppositie” tegen de strip op gang. Wie zich daarbij aansloot was schijfster Annie M.G. Schmidt. Schat: ,,Zij noemde de Donald Duck een lelijk, smakeloos lorrenblad.” Ook de Nederlandse regering deed er alles aan om het stripboek te verketteren. ,,Het beeldverhaal, dat was prikkellectuur.”

Uitgerekend toen startte Schat in zijn toenmalige woonplaats Amsterdam een mini-bibliotheekje. Voor een paar cent leenden vriendjes en buurtgenootjes een stripalbum bij de beginnend verzamelaar. Totdat de eerste klachten binnenkwamen en ook Schats eigen ouders zijn slaapkamer binnenvielen om poolshoogte te nemen. Streng controlebeleid dat zijn uitwerking niet miste: ,,Ik nam me (braaf) voor om de betere stripalbums aan te schaffen.”

In een poging tot eerherstel citeerde Schat vrijdag stripauteur Robert van Gulik. ,,Hij zegt: in een tekstballonnetje moet je een gedachte van honderd woorden zien te reduceren tot twintig. Opvoedkundig gezien is er niets beter dan dat.”

Anno 2010 is het stripverhaal allang gerehabiliteerd. Schat: ,,Duw een kind een stripboek in handen en hij begint te lezen. Zeldzame exemplaren wisselen tot bedragen van een miljoen euro van eigenaar. En tegenwoordig kun je in de Stripheldenbuurt in Almere een woning kopen in de Dick Bosstraat.”

Enigszins pijnlijk: de opening van de expositie ‘Het stripverhaal, een tipje van de sluier opgelicht’ werd vrijdag bijna uitsluitend bijgewoond door geïnteresseerden van de pensioengerechtigde leeftijd. Het is vier uur als Schat zegt: ,,Wat wil je, iedereen werkt op dit tijdstip.”