Wegen buitengebied in zeer slechte staat

REGIO - Een groot deel van de wegen in het buitengebied van de gemeente Ede is nodig aan vervanging toe. Dit gaat de komende decennia vele tientallen miljoenen euro kosten, dat door de huidige economische crisis niet via de normale begroting gefinancierd kan worden.

Het gemeentebestuur wil in elk geval in 2009 en 2010 een aantal noodzakelijke vervangingen plegen. Zij heeft diverse scenario's om de investeringsbehoefte te dekken, variërend van opnieuw prioriteiten stellen tot onderzoek naar subsidies van andere overheden, bijdragen van particulieren en zelfs het afsluiten of opheffen van wegen. In elk geval zou een nieuw contract met de exploitant van abri's en stadsinfo voor de jaren 2010 tot 2013 al financiële 'lucht' kunnen geven met een bedrag van 200.000 euro.

In Ede worden de wegen periodiek geïnspecteerd. Iedere twee jaar wordt de onderhoudstoestand bepaald aan de hand van een visuele inspectie. Deze resultaten worden in het geautomatiseerde Rationele WegbeheerSysteem (RWS) gezet en samen met de bekende leeftijd van een weg en het gebruik ervan, wordt een groot onderhoudsplan wegen gemaakt. Op basis van prioriteiten worden de onderhoudsmiddelen ieder jaar daarvoor zo optimaal mogelijk ingezet.

275 kilometer

Omdat steeds meer wegen, voornamelijk in het buitengebied, in hoog tempo achteruit gingen, is nader onderzoek gepleegd. Er is hierbij nadrukkelijk naar de gehele constructie (ondergrond, fundering, wegopbouw) gekeken van een aantal representatieve doorgaande wegen en sluiproutes. De uitkomsten van dit onderzoek hebben de gemeente onaangenaam verrast. In het buitengebied ligt 275 kilometer aan wegen. Het blijkt dat vijftig procent van die wegen (dus ruim 135 km.) in een zodanig slechte staat verkeert dat deze binnen nu en 10 jaar geheel of gedeeltelijk vervangen moeten worden. Ook daarna, vanaf 2020, moet nog een groot aantal wegen vervangen worden.

Veel wegen, vooral in het buitengebied, zijn ooit zandwegen geweest en zijn in de loop der jaren aangepast aan het steeds intensievere gebruik. Dat betekent bijvoorbeeld dat vanaf eind jaren 30 iedere paar jaar wat grind of puin op de weg werd aangebracht, na de oorlog soms wat teer en nog een laagje grind en in de jaren zestig een laagje asfalt. Geen ideale opbouw voor en weg waar anno 2009 veel en zwaar vrachtverkeer overheen gaat. Bovendien is schade vaak niet of pas in een laat stadium te zien omdat deze 'van onderaf' komt. Visueel lijkt een weg dan nog redelijk goed, maar ineens ontstaan scheuren in het wegdek. Reparaties zijn in dat stadium nauwelijks of maar heel kort effectief, de weg is gewoon 'op' is aan vervanging toe. Nadelige bijkomstigheid is de explosieve groei van het zwaardere verkeer en de enorme toename van de aslasten van de voertuigen.

De situatie in 2009 is dat er op korte termijn (binnen 5 jaar) voor vijftien miljoen euro aan wegen vervangen moeten worden. Deze vervangingen zijn onuitstelbaar, omdat anders zeer gevaarlijke situaties ontstaan wat de gemeente ten alle tijden wil voorkomen. Vervangingen voor de middellange en lange termijn bedragen nog eens 67 miljoen euro.

Donderdag laat de raadscommissie Beheer en fysieke omgeving zich informeren over de details.