Ook in Ede wordt het warmer

EDE Het klimaat verandert, ook in de gemeente Ede. Het wordt warmer en droger in de zomermaanden, in de wintermaanden wordt het natter. ,,Denk aan de extreem warme en droge zomers van 2018 en 2019. In de agrarische sector ontstonden watertekorten, natuur verdroogde en mensen in de binnenstad hebben hittestress ervaren. In de toekomst krijgen we steeds vaker te maken met dergelijke extremen en dat heeft effect op het dagelijks leven. Hoe gaan we hiermee om en welke aanpassingen zijn daarvoor nodig?”

Gerard van Wijk

Het college heeft de Edese raad een voorstel ´programma klimaatadaptatie 2020-2023´ ter behandeling aangeboden. Adaptatie betekent aanpassing. Met als doel om in 2050 een ´klimaatrobuuste gemeente te zijn´. Wethouder Lex Hoefsloot tekent er meteen bij aan dat de gemeente dit doel niet alleen kan bereiken. ,,Voor klimaatadaptatie is samenwerking met bewoners en organisaties noodzakelijk.” Het centrale uitgangspunt is volgens de wethouder niet alleen goed voor de bewoners zelf, maar maakt Ede ook toeristisch, economisch en ecologisch aantrekkelijker en draagt bij aan een gezonde stad voor allen. 

,,Ook in Ede zijn we van het belang van klimaatadaptatie doordrongen. De gemeente kent relatief veel verharding, waardoor onder andere hevige regenbuien en extreme hitte voor overlast kunnen zorgen in de binnenstad en woonwijken. Daarnaast wonen er veel ouderen in Ede, wat bij extreme hitte een kwetsbare groep is. De vele agrariërs in de gemeente ervaren problemen bij langdurige droogte en ook de prachtige natuur die Ede rijk is heeft het te verduren in perioden van droogte. Kortom, daar willen en moeten we als gemeente iets mee doen.”

TEMPERATUREN De temperatuur blijft stijgen, zachte winters en hete zomers komen vaker voor. De neerslag en extreme neerslag in de winter nemen toe. De intensiteit van extreme regenbuien in de zomer nemen toe, hagel en onweer worden heviger. De temperatuur in de regio Vallei en Veluwe is in de afgelopen eeuw met bijna twee graden Celsius toegenomen. De belangrijkste gevolgen van klimaatverandering in Ede zijn in het programma aangegeven, alsook de opgave om er iets aan te doen. 

Zo kunnen vitale en kwetsbare functies door extreem weer uitvallen. Het gaat om dertien functies, waaronder telecom, energie en de waterketen. ,,Uitval of verstoring van deze functies leidt tot ernstige maatschappelijke ontwrichting en vormt een bedreiging voor de veiligheid. Het is daarom belangrijk hier ook in Ede de nodige aandacht aan te besteden.” Er ontstaat ook een slechtere kwaliteit van het oppervlaktewater door meer afspoeling en overstort door hevige regelval, stijgende watertemperaturen bij extreme hitte en lagere waterpeilen tijdens extreme droogte. Ook is er een gevaar voor wat betreft de aanrijtijden van hulpdiensten bij extreme neerslag. Bij extreme regenval staan soms hoofdroutes onder water. Dat gebeurde onder andere twee jaar geleden. ,,Hierdoor nemen aanrijtijden van hulpdiensten toe en dat kan het verschil zijn tussen leven en dood. Met name het onderlopen van tunnels zorgt voor verminderde bereikbaarheid tussen Ede Noord en Ede Zuid, onder andere de Keesomtunnel.”

OVERLAST Bij extreme regen is er wateroverlast (en schade) op bedrijventerrein Frankeneng. De opgave is hoe dat te voorkomen in de toekomst. Hetzelfde geldt voor de Bloemenbuurt en Zeeheldenbuurt. Een wijkgerichte aanpak moet hier verbetering in aanbrengen. Verder blijkt uit zogeheten stresstesten dat bij extreme regenval de binnenstad van Ede een kwetsbaar gebied is. Door onder andere verstening kan het water onvoldoende weg. Dit kan leiden tot waterstanden op straat van dertig centimeter.

Er is nog meer dan een handvol gesignaleerde gevolgen van de klimaatverandering. Zoals meer zieken en doden door extreme hitte onder ouderen, toename van exoten en plagen door warme winters, toename van de behoefte aan koeling in woningen en gebouwen door extreme hitte, stijging van de kosten van beheer van het openbaar groen door hitte en droogte, bomensterfte in de bossen door extreme droogte en warmere winters, een toenemende kans op berm- en bosbranden, onvoldoende (grond)water voor bereiding van drinkwater en de economische schade bij agrariërs.

Er is nog dertig jaar te gaan om het gewenste klimaatrobuuste Ede in 2050 te realiseren. ,,Dit betekent dat er tijd is om een deel van de maatregelen op natuurlijke momenten te nemen, zoals bij renovatie, vervanging of nieuwbouw. Hierdoor is meer mogelijk met hetzelfde budget en het voorkomt onnodige overlast. Maar we hebben wel iedereen in de stad nodig.”